VPN Server là một máy chủ (server) đặc biệt được thiết lập để cung cấp dịch vụ kết nối mạng riêng ảo (Virtual Private Network – VPN). VPN tạo ra một kết nối ảo an toàn trên Internet, cho phép người dùng kết nối từ xa đến mạng nội bộ hoặc truy cập Internet một cách riêng tư và bảo mật hơn. Bài viết này của VinaHost sẽ hướng dẫn bạn cách cài đặt VPN server tại nhà một cách chi tiết nhất.

1. VPN Server là gì?

VPN Server (Máy chủ VPN) là một máy chủ chuyên dụng được sử dụng để cung cấp dịch vụ Mạng riêng ảo (VPN – Virtual Private Network). Nó cho phép người dùng thiết lập kết nối an toàn và mã hóa giữa thiết bị của họ và mạng internet. Khi người dùng kết nối tới VPN Server, tất cả lưu lượng truy cập của họ sẽ được chuyển qua máy chủ này trước khi truy cập vào các tài nguyên hoặc trang web trực tuyến, đảm bảo rằng thông tin cá nhân và dữ liệu của họ được bảo mật.

VPN Server ẩn địa chỉ IP thực của người dùng và thay thế nó bằng IP của máy chủ VPN, giúp bảo vệ quyền riêng tư, tránh bị theo dõi, và vượt qua các hạn chế về địa lý. Các công ty thường sử dụng VPN để cho phép nhân viên truy cập từ xa vào hệ thống nội bộ một cách an toàn.

Việc sử dụng VPN là hoàn toàn hợp pháp ở nhiều quốc gia, tuy nhiên việc sử dụng VPN để thực hiện các hoạt động vi phạm pháp luật là bị nghiêm cấm.

VPN Server có thể nằm ở nhiều vị trí khác nhau trên toàn cầu, cho phép người dùng chọn nơi họ muốn định tuyến kết nối, từ đó giúp tăng cường bảo mật và quyền riêng tư khi truy cập internet.

Hướng dẫn cài đặt VPN server tại nhà đơn giản chi tiết — VPN mã hóa dữ liệu truyền tải giữa thiết bị của bạn và máy chủ VPN, giúp bảo vệ thông tin cá nhân, ẩn địa chỉ IP và cung cấp quyền truy cập an toàn vào các tài nguyên hoặc trang web bị giới hạn địa lý.

Xem thêm: [2024] VPN Là Gì? | Hướng Dẫn Cài Đặt và Sử Dụng VPN [A-Z]

2. Hướng dẫn cách cài đặt VPN Server tại nhà chi tiết

2.1. Cách 1: Sử dụng bộ Router tích hợp VPN

Đây là phương pháp đơn giản nhất, yêu cầu sử dụng một bộ router có tích hợp sẵn tính năng VPN. Thay vì tự cấu hình từ đầu, bạn có thể chọn mua một bộ Router tích hợp sẵn VPN. Các dòng Router cao cấp cho gia đình thường đã được trang bị sẵn tính năng VPN server.

Router (bộ định tuyến) là một thiết bị mạng có vai trò chuyển tiếp các gói dữ liệu giữa các mạng máy tính khác nhau. Nó kết nối các thiết bị trong mạng nội bộ (LAN) với mạng bên ngoài (như internet) và điều hướng lưu lượng dữ liệu từ mạng này sang mạng khác. Router hoạt động như một cầu nối, xác định tuyến đường tối ưu để dữ liệu đi từ nguồn đến đích. Ngoài chức năng định tuyến, các router hiện đại thường tích hợp cả tính năng phát Wi-Fi, cho phép kết nối không dây cho nhiều thiết bị trong phạm vi mạng gia đình hoặc doanh nghiệp.

Bạn chỉ cần tìm một bộ Router không dây hỗ trợ VPN server và sử dụng giao diện web của Router để kích hoạt và cấu hình tính năng này. Đừng quên kiểm tra loại VPN mà Router hỗ trợ và chọn mua sản phẩm phù hợp với nhu cầu của bạn.

Các bước cài đặt VPN server như sau:

Mua router có tính năng VPN (hãng phổ biến như Asus, TP-Link, Netgear).
Kết nối router với internet, truy cập giao diện quản trị bằng cách nhập địa chỉ IP của router vào trình duyệt.
Đăng nhập bằng tài khoản quản trị của router.
Tìm phần VPN Settings trong menu cấu hình.
Kích hoạt VPN, sau đó chọn giao thức VPN (PPTP, OpenVPN).
Thiết lập các thông số VPN theo yêu cầu (username, password).
Lưu lại cấu hình và sử dụng địa chỉ IP công cộng của router để kết nối VPN.

Ưu điểm của phương pháp này là cài đặt VPN server đơn giản, không cần cài đặt phần mềm bên ngoài. Tuy nhiên nó cũng có nhược điểm là giới hạn về tính năng và khả năng bảo mật so với các phương pháp khác.

Xem thêm: Router là gì? | Các kiến thức về bộ định tuyến Router Wifi

2.2. Cách 2: Sử dụng router hỗ trợ DD-WRT hoặc Firmware bên thứ ba

Firmware tùy chỉnh cho Router về cơ bản là hệ điều hành mới mà bạn có thể cài đặt, thay thế hệ điều hành mặc định của Router. DD-WRT và OpenWrt là những phần mềm phổ biến có khả năng này. Nếu Router của bạn hỗ trợ DD-WRT, OpenWrt, hoặc firmware từ bên thứ ba, bạn có thể “flash” thiết bị để thêm tính năng, bao gồm hỗ trợ VPN server tích hợp.

Điều này cho phép bạn host VPN ngay cả trên các Router không có sẵn tính năng này. Bạn hãy đảm bảo Router của bạn tương thích và kiểm tra xem nó có hỗ trợ DD-WRT hay không trước khi tiến hành.

Các bước cài đặt VPN server như sau:

Chọn router hỗ trợ firmware DD-WRT (hoặc OpenWRT, Tomato).
Tải và cài đặt firmware DD-WRT vào router (cần làm cẩn thận để tránh “brick” router).
Sau khi cài đặt, truy cập vào giao diện quản trị của router.
Vào Services > VPN và bật OpenVPN Server hoặc PPTP VPN.
Cấu hình các thông số kết nối VPN theo hướng dẫn (server IP, subnet, port, username, password).
Lưu lại cấu hình và kết nối các thiết bị thông qua VPN.

Ưu điểm của phương pháp này là tích hợp nhiều tính năng nâng cao, hỗ trợ nhiều tùy chỉnh. Tuy nhiên quá trình cài đặt VPN server phức tạp hơn và yêu cầu kỹ năng quản trị mạng của bạn.

Xem thêm: [Tìm hiểu] TFTP là gì? | Cách cài đặt và sử dụng TFTP 2024

2.3. Cách 3: Tạo VPN Server chuyên dụng cho riêng bạn bằng thiết bị khác

Ngoài ra, bạn có thể cài đặt phần mềm VPN server trực tiếp trên một trong các máy tính của mình. Phương pháp này cho phép bạn tạo ra VPS server linh hoạt, có thể điều chỉnh mọi thông số, bảo mật cao. Tuy nhiên, cách này yêu cầu máy tính/thiết bị của bạn luôn phải trong trạng thái bật, thay vì tắt máy mỗi khi bạn rời khỏi nhà, đồng thời đòi hỏi nhiều kỹ năng về mạng và hệ điều hành.

VinaHost sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng thiết bị như Raspberry Pi hoặc máy tính cũ để biến nó thành VPN server tại nhà. Các bước cài đặt VPN cho máy tính như sau:

Mua một thiết bị nhỏ gọn như Raspberry Pi hoặc dùng máy tính cũ.
Cài đặt hệ điều hành Linux (Debian, Ubuntu).
Cài đặt phần mềm VPN (OpenVPN hoặc WireGuard) lên thiết bị.
Cấu hình file server.conf của OpenVPN theo yêu cầu (IP, port, key).
Mở port trên router để kết nối đến thiết bị VPN.
Kết nối các thiết bị từ xa bằng cách dùng phần mềm OpenVPN Client và nhập địa chỉ IP công cộng của mạng nhà.

Xem thêm: 1.1.1.1 là gì? | Hướng dẫn cách Cài Đặt & Thay Đổi DNS 1.1.1.1

2.4. Cách 4: Sử dụng máy tính đám mây của các nhà cung cấp để tạo VPN Server

Bạn có thể sử dụng dịch vụ đám mây (VPS) của các nhà cung cấp như DigitalOcean, AWS, Google Cloud để tạo VPN server từ xa. Ưu điểm của cách này là sẽ tạo ra VNP server có hiệu năng cao, có thể mở rộng, hoạt động từ xa. Tuy nhiên, bạn cần mất chi phí thuê máy chủ và tốc độ VPN server sẽ phụ thuộc vào kết nối internet của nhà cung cấp.

Các bước cài đặt VPN server như sau:

Đăng ký một tài khoản tại các nhà cung cấp dịch vụ đám mây như DigitalOcean, Vultr, AWS.
Tạo một máy chủ ảo (VPS) trên nền tảng đám mây.
Cài đặt OpenVPN hoặc WireGuard trên VPS.
Cấu hình file server VPN, tạo khóa bảo mật và username, password.
Mở port cần thiết để cho phép kết nối từ xa.
Kết nối với VPN server từ các thiết bị cá nhân thông qua client VPN.

Xem thêm: [2024] So Sánh VPN và VPS | Đâu là sự lựa chọn hoàn hảo?

3. Có nên cài đặt VPN Server gia đình không?

Bạn nên cài đặt VPN Server gia đình nếu bạn cần truy cập từ xa vào mạng gia đình một cách an toàn, muốn kiểm soát hoàn toàn dữ liệu của mình, và sẵn sàng đầu tư thời gian để thiết lập. VPN Server gia đình sẽ giúp mã hóa kết nối, đảm bảo an toàn khi bạn truy cập mạng công cộng, và cung cấp khả năng truy cập tài nguyên trong mạng gia đình từ bất kỳ đâu.

Tuy nhiên, không cần thiết cài đặt VPN tại nhà nếu bạn chỉ muốn bảo mật cơ bản khi duyệt web, vì các dịch vụ VPN thương mại đã cung cấp đầy đủ các tính năng mà không cần phải tự cài đặt và quản lý. Việc cài đặt VPN Server gia đình cũng có những hạn chế, như đòi hỏi kiến thức kỹ thuật để cài đặt và quản lý. Nó cũng có thể làm giảm tốc độ kết nối mạng do quá trình mã hóa dữ liệu. Do đó, bạn nên cân nhắc giữa nhu cầu bảo mật và khả năng quản lý hệ thống trước khi quyết định cài đặt.

Xem thêm: [Hướng Dẫn] Cách tạo VPN từ VPS Windows, VPS Linux

4. Các lợi ích của VNP Server gia đình

Việc cài đặt VPN Server gia đình mang lại nhiều lợi ích đáng kể, đặc biệt là đối với những người quan tâm đến bảo mật, quyền riêng tư, và việc truy cập từ xa vào mạng nội bộ. Dưới đây là các lợi ích chính của VPN Server gia đình:

Bảo mật và quyền riêng tư cao hơn

VPN Server gia đình giúp mã hóa toàn bộ kết nối internet của bạn, bảo vệ dữ liệu cá nhân khỏi sự giám sát của các bên thứ ba hoặc các mối đe dọa từ tin tặc. Điều này đặc biệt hữu ích khi bạn sử dụng các mạng Wi-Fi công cộng không an toàn.

Truy cập từ xa vào mạng nội bộ

Một trong những lợi ích lớn nhất của VPN Server gia đình là khả năng truy cập từ xa vào mạng gia đình. Bạn có thể truy cập vào các thiết bị như máy tính, NAS (thiết bị lưu trữ mạng), hoặc camera an ninh khi bạn không ở nhà. Điều này tạo sự tiện lợi và bảo mật khi làm việc từ xa hoặc cần sử dụng tài nguyên gia đình ở bất kỳ đâu.

Xóa bỏ hạn chế về địa lý

VPN Server gia đình cho phép bạn tạo kết nối đến mạng nhà và giữ nguyên địa chỉ IP của mình, giúp bạn truy cập các dịch vụ bị chặn địa lý. Nếu bạn đi du lịch hoặc sống ở nước ngoài, điều này giúp bạn tiếp cận các nội dung chỉ khả dụng trong quốc gia của mình, như các kênh truyền hình hay dịch vụ trực tuyến.

Kiểm soát hoàn toàn dữ liệu

Khi sử dụng dịch vụ VPN thương mại, bạn phụ thuộc vào nhà cung cấp dịch vụ để quản lý dữ liệu của mình. Với VPN Server gia đình, bạn có toàn quyền kiểm soát dữ liệu và bảo mật, không lo ngại về việc thông tin cá nhân có thể bị thu thập bởi bên thứ ba.

Bảo vệ nhiều thiết bị cùng lúc

Thay vì cài đặt VPN server trên từng thiết bị riêng lẻ, bạn có thể cấu hình VPN trên router gia đình để bảo vệ tất cả các thiết bị trong mạng, bao gồm điện thoại, máy tính, TV thông minh, và các thiết bị IoT.

Không bị giới hạn băng thông

Nhiều dịch vụ VPN thương mại có giới hạn băng thông, hoặc giảm tốc độ sau một mức sử dụng nhất định. VPN Server gia đình, ngược lại, không có giới hạn băng thông (trừ khi bị giới hạn bởi nhà cung cấp internet của bạn), giúp bạn duy trì tốc độ kết nối nhanh và ổn định.

Tùy chỉnh linh hoạt

VPN Server gia đình cho phép bạn tùy chỉnh hệ thống theo nhu cầu cá nhân, từ cấu hình bảo mật, quản lý người dùng đến các tính năng nâng cao khác. Điều này đem lại sự linh hoạt mà VPN thương mại không thể đáp ứng được.

An toàn khi làm việc từ xa

Đối với những người làm việc từ xa, VPN Server gia đình giúp kết nối an toàn tới mạng gia đình và truy cập dữ liệu nhạy cảm mà không lo ngại về sự can thiệp của bên thứ ba hoặc các mối đe dọa mạng.

Những lợi ích này giúp VPN Server gia đình trở thành giải pháp lý tưởng cho những người dùng cá nhân và doanh nghiệp nhỏ muốn bảo vệ kết nối internet và duy trì quyền riêng tư tối đa.

Xem thêm: VPN Site-To-Site thiết lập đường truyền | Tốc độ cao | Bảo mật

5. Hạn chế khi cài đặt VPN Server gia đình

Mặc dù việc cài đặt VPN Server tại nhà mang lại nhiều lợi ích, nhưng nó cũng đi kèm với một số hạn chế mà bạn cần cân nhắc trước khi quyết định sử dụng:

Cấu hình phức tạp

Việc cài đặt và cấu hình VPN Server không phải lúc nào cũng đơn giản. Người dùng cần có kiến thức về mạng, bảo mật, và các giao thức VPN. Sai sót trong cấu hình có thể dẫn đến việc kết nối không ổn định, hoặc nghiêm trọng hơn là mở ra các lỗ hổng bảo mật.

Phụ thuộc vào tốc độ Internet gia đình

Hiệu suất của VPN Server gia đình phụ thuộc trực tiếp vào băng thông internet tại nhà. Nếu đường truyền internet của bạn có tốc độ tải lên (upload) thấp, việc sử dụng VPN từ xa có thể chậm chạp và gây khó khăn khi truyền tải dữ liệu lớn. Điều này đặc biệt ảnh hưởng khi có nhiều người dùng truy cập VPN cùng lúc.

Tiêu tốn tài nguyên hệ thống

VPN Server yêu cầu phần cứng mạnh mẽ để xử lý mã hóa và giải mã dữ liệu. Nếu bạn cài đặt VPN Server trên một thiết bị không đủ mạnh (ví dụ như router yếu hoặc máy tính cũ), hiệu suất có thể bị giảm sút, làm chậm toàn bộ mạng hoặc gây tình trạng treo máy.

Chi phí ban đầu

Cài đặt VPN Server gia đình có thể yêu cầu đầu tư vào phần cứng bổ sung như router hỗ trợ VPN, máy chủ chuyên dụng, hoặc thiết bị lưu trữ mạng (NAS). Điều này có thể tạo ra chi phí ban đầu cao hơn so với việc sử dụng dịch vụ VPN thương mại.

Bảo trì và quản lý

Sau khi cài đặt, VPN Server cần được bảo trì định kỳ, bao gồm việc cập nhật phần mềm, kiểm tra bảo mật, và giám sát kết nối. Nếu có sự cố xảy ra, bạn sẽ phải tự mình khắc phục hoặc nhờ đến sự hỗ trợ kỹ thuật. Điều này có thể tốn thời gian và phức tạp với những người không có nhiều kinh nghiệm kỹ thuật.

Nguy cơ bảo mật nếu cấu hình sai

Nếu VPN Server không được cấu hình đúng cách hoặc không áp dụng các biện pháp bảo mật cần thiết, nó có thể trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công mạng. Hơn nữa, việc không cập nhật phần mềm thường xuyên có thể khiến hệ thống dễ bị tấn công bởi các lỗ hổng bảo mật mới.

Không có IP quốc tế như VPN thương mại

VPN Server gia đình chỉ cung cấp địa chỉ IP của mạng gia đình bạn, vì vậy bạn không thể sử dụng nó để thay đổi vị trí địa lý như các dịch vụ VPN thương mại. Điều này làm hạn chế khả năng truy cập vào các nội dung bị chặn địa lý từ nhiều quốc gia khác nhau.

Hạn chế về hỗ trợ kỹ thuật

Khi sử dụng dịch vụ VPN thương mại, người dùng có thể nhận được hỗ trợ kỹ thuật từ nhà cung cấp dịch vụ. Tuy nhiên, với VPN Server tự triển khai, bạn phải tự quản lý và khắc phục sự cố mà không có đội ngũ hỗ trợ chuyên nghiệp. Điều này có thể tạo ra khó khăn nếu bạn gặp phải sự cố phức tạp.

Ảnh hưởng đến hiệu suất thiết bị

Thiết bị hoặc router đảm nhận vai trò VPN Server sẽ phải xử lý mã hóa dữ liệu, gây áp lực lên CPU và tài nguyên hệ thống. Điều này có thể làm giảm hiệu suất mạng nội bộ hoặc gây ra tình trạng quá tải nếu sử dụng quá nhiều kết nối.

Xem thêm: [2024] IPSec là gì? | Tổng quan kiến thức về IPSec VPN từ [A-Z]

6. Cài đặt VPN Server gia đình có miễn phí không?

Cài đặt VPN Server gia đình có thể miễn phí nếu bạn sử dụng phần mềm mã nguồn mở và thiết bị hiện có. Có nhiều phần mềm mã nguồn mở và miễn phí để cài đặt VPN Server gia đình, ví dụ như:

OpenVPN: Đây là một trong những giải pháp VPN phổ biến nhất và miễn phí. Bạn có thể cài đặt OpenVPN trên nhiều loại thiết bị, từ máy tính đến router.
SoftEther VPN: Một phần mềm VPN mã nguồn mở khác, với khả năng hỗ trợ nhiều giao thức VPN và tính năng bảo mật cao.
WireGuard: Một giải pháp VPN mới hơn, nổi tiếng với tốc độ nhanh và dễ cấu hình.

Tuy nhiên, có thể phát sinh chi phí nếu bạn cần mua phần cứng mới, nâng cấp internet hoặc sử dụng dịch vụ DNS/IP tĩnh. Việc cài đặt VPN server trên thiết bị hiện có như máy tính, Raspberry Pi, hoặc router hỗ trợ VPN thường không yêu cầu chi phí phần cứng mới. Tuy nhiên, nếu router hiện tại không hỗ trợ VPN hoặc bạn muốn một thiết bị chuyên dụng, bạn có thể cần đầu tư thêm vào một router hoặc máy chủ mới, và điều này có thể phát sinh chi phí.

Mặc dù phần mềm VPN có thể miễn phí, nhưng chi phí cho đường truyền internet gia đình vẫn là một yếu tố quan trọng. Nếu bạn có nhiều người dùng kết nối vào VPN Server của mình hoặc sử dụng VPN để truy cập dữ liệu lớn, băng thông và tốc độ internet gia đình có thể trở thành một yếu tố hạn chế. Bạn có thể cần nâng cấp gói cước internet để đáp ứng nhu cầu này, điều này có thể không miễn phí.

Bên cạnh đó, một số dịch vụ VPN yêu cầu bạn phải có địa chỉ IP tĩnh để có thể dễ dàng truy cập từ xa. Một số nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) có thể tính phí bổ sung cho IP tĩnh. Ngoài ra, nếu không có IP tĩnh, bạn có thể sử dụng dịch vụ DNS động (DDNS), một số trong đó có thể yêu cầu phí hàng tháng.

Và hãy nhớ rằng, mặc dù việc cài đặt VPN server ban đầu có thể không tốn chi phí, nhưng bạn có thể cần dành thời gian để quản lý, bảo trì và cập nhật hệ thống. Điều này đòi hỏi kiến thức kỹ thuật và không phải lúc nào cũng đơn giản nếu bạn không có kinh nghiệm quản lý hệ thống mạng.

Xem thêm: Telnet là gì? | Những hạn chế về bảo mật của Telnet

7. So sánh sự khác nhau giữa VPN Server và Client VPN

Để bạn dễ hình dung và so sánh rõ hơn, VinaHost sẽ trình bày sự khác nhau giữa VPN Server và Client VPN dưới dạng bảng sau:

Tiêu chí	VPN Server	Client VPN
Chức năng chính	Lưu trữ và quản lý các kết nối VPN, tạo đường hầm an toàn cho dữ liệu.	Kết nối tới VPN Server để truy cập mạng từ xa.
Vị trí triển khai	Được cài đặt trên máy chủ (server) hoặc router.	Được cài đặt trên máy tính, điện thoại, hoặc các thiết bị người dùng.
Quản lý	Quản lý nhiều kết nối từ Client VPN và điều phối lưu lượng dữ liệu.	Chỉ kết nối đến một VPN Server để sử dụng tài nguyên từ mạng đó.
Tạo kết nối	Thiết lập mạng riêng ảo, cho phép Client VPN truy cập từ xa.	Khởi tạo kết nối với VPN Server để truy cập mạng từ xa một cách an toàn.
Bảo mật	Cung cấp và kiểm soát chính sách bảo mật cho tất cả kết nối đến.	Mã hóa dữ liệu gửi đến và nhận từ VPN Server.
Địa chỉ IP	Cung cấp địa chỉ IP cho các Client kết nối vào mạng nội bộ.	Nhận địa chỉ IP mới từ VPN Server để ẩn địa chỉ IP thực.
Mục đích sử dụng	Thường được sử dụng bởi các doanh nghiệp hoặc cá nhân để quản lý nhiều kết nối từ xa.	Thường được sử dụng bởi người dùng để truy cập tài nguyên từ xa và bảo vệ thông tin cá nhân.
Ví dụ ứng dụng	Doanh nghiệp sử dụng để tạo mạng an toàn cho nhân viên làm việc từ xa.	Người dùng cá nhân sử dụng để bảo vệ thông tin cá nhân khi truy cập mạng công cộng.
Tính năng mở rộng	Có thể cấu hình thêm tính năng quản lý lưu lượng, chia sẻ tài nguyên nội bộ.	Chủ yếu dùng để mã hóa và bảo mật thông tin khi kết nối internet.

Xem thêm: FTP là gì? | Tổng hợp kiến thức [A – Z] về giao thức FTP

8. Tổng kết

Qua bài viết này, VinaHost hi vọng rằng bạn đã biết cách cài đặt VPN server tại nhà nếu có nhu cầu. Bạn cần lưu ý rằng, việc cài đặt VPN Server gia đình sẽ không tốn chi phí nếu bạn sử dụng phần mềm mã nguồn mở và tận dụng các thiết bị hiện có. Tuy nhiên, quá trình cài đặt này cũng có thể phát sinh chi phí nếu bạn cần mua phần cứng mới, nâng cấp internet, hoặc sử dụng dịch vụ DNS/IP tĩnh.

Bạn có thể xem thêm các bài viết thú vị khác tại đây và đừng ngại ngần liên hệ VinaHost nếu cần hỗ trợ nhé: