Hiện nay có rất nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau để xây dựng Web và app. Trong đó mỗi mã nguồn sẽ có nhiệm vụ và chức năng khác nhau. Bạn đã từng nghe qua thuật ngữ ASP.NET là gì chưa? Cấu trúc và công dụng của chúng như thế nào đối với cả Website và app. Hãy cùng theo chân VinaHost tìm hiểu chi tiết hơn về thuật ngữ này ngay bây giờ nhé.

1. Tổng quan kiến thức về ASP.NET

1.1. ASP.NET là gì?

ASP.NET là gì? Đây là một mã nguồn mở thường dùng cho web và được tạo ra bởi Microsoft. Hiện mã nguồn này đang chạy trên nền tảng Windows và được bắt đầu vào đầu những năm 2000. ASP.NET sẽ cho phép những nhà phát triển tạo ra các ứng dụng, dịch vụ web và các trang web động.

ASP.NET đầu tiên được triển khai là bản 1.0 chính thức ra mắt vào tháng 1 năm 2002 và hiện nay phiên bản này với bất kỳ ngôn ngữ nào vẫn được hỗ trợ bởi .NET language.

1.2. ASP.Net core là gì?

Đây được xem là một phiên bản mới của ASP.NET được chạy trên hầu hết mọi nền tảng như: máy tính, bao gồm Window, MacOS và Linux. Giống như ASP.NET, nó chính là một mã nguồn mở, được tạo bởi Microsoft. Mã nguồn này sẽ cho phép các nhà phát triển tạo app, dịch vụ web cũng như các trang web động.

Được phát hành lần đầu tiên vào năm 2016, tuy nhiên ASP.NET Core vẫn còn là cái tên lạ lẫm của rất nhiều người. Hiện đây là một giải pháp thay thế ổn định dành cho những ứng dụng web ASP.NET được lưu trữ trực tiếp ngay trên Windows.

Hiện nay các nhà phát triển cho biết, ngôn ngữ ASP.NET có thể tận dụng những kiến thức hiện có về C#. Nó có thể nhanh chóng nhận ra những khác biệt liên quan đến mã nguồn được giới thiệu trong ASP.NET Core.

1.3. ASP.Net MVC là gì?

ASP.NET MVC là gì? Chính là một Framework được phát triển trực tiếp bởi ông lớn trong ngành công nghệ Microsoft để xây dựng nên ứng dụng web dựa trên mô hình MVC (Model – View – Controller). Đây cũng là một phần của nền tảng ASP.NET, được thiết kế để tạo ra các ứng dụng web một cách linh hoạt, dễ bảo trì và kiểm thử. Đó chính là định nghĩa đơn giản giúp cho người đọc dễ hình dùng được ASP.NET MVC là gì.

MVC chính thức được viết tắt của từ “Model – View – Controller”, một mô hình thiết kế phần mềm được sử dụng để phân chia logic và trách nhiệm trong ứng dụng. Mô hình này sẽ giúp tổ chức mã nguồn một cách trật tự và dễ quản lý hơn.

Xem thêm: Windows Server là gì? | Lý do nên chọn Windows Server?

2. Lịch sử hình thành và phát triển của ASP NET

Năm 1997, phiên bản của internet information Service 4.0 đã chính thức được phát hành. Microsoft cũng đã phát triển và tạo ra mô hình nghiên cứu cho các ứng dụng web nhằm giải quyết trước mắt những khó khăn của ASP.NET. Mục đích chính là để tách biệt phần thể hiện cũng như phần nội dung và nhờ đó, cách thức viết sẽ rõ ràng hơn.

Người được giao trách nhiệm trong việc định hình và làm việc trực tiếp với mô hình ASP lúc đó là Mark Anders, quản lý thuộc nhóm IIS và Scott Guthrie.

Những thiết kế ban đầu về ASP.NET đã được Anders và Guthrie thực hiện chỉ vỏn vẹn trong thời gian khoảng 2 tháng. Những mã prototype đầu tiên đã được Guthrie tiến hành viết vào những năm 1997 trong khoảng thời gian đang nghỉ lễ giáng sinh.

3. Cấu trúc & thành phần đặc trưng của ASP.NET

Cấu trúc chính của một ASP.NET là gì? Đó chính là nó được tạo ra bởi 3 lớp: lớp ngôn ngữ, lớp chạy lập trình và lớp thư viện.

Đối với lớp ngôn ngữ: một ASP.NET chính là một mô hình sẽ bao gồm khá nhiều loại ngôn ngữ lập trình tồn tại cùng lúc. Các ngôn ngữ lập trình này thường đóng vai trò hỗ trợ cho quá trình phát triển ứng dụng web.
Đối với lớp thư viện: ASP.NET được tích hợp một lớp thư viện tiêu chuẩn được gọi là web library. Web library thường chứa đựng mọi thành phần, yếu tố cần thiết để hỗ trợ cho quá trình xây dựng ứng dụng web.
Lớp chịu trách nhiệm chạy các ngôn ngữ lập trình: hay được gọi là common Language Infrastructure, có vai trò hạ tầng ngôn ngữ nhằm hỗ trợ trực tiếp cho quá trình chạy của một số chương trình như .NET, .CLR thường sẽ được thực hiện theo các tác vụ chính.

Xem thêm: Web Server là gì | Tổng hợp kiến thức [A-Z] về Web Server

4. Một số đặc điểm cơ bản của ASP.NET là gì?

4.1. Code Behind Mode (Trạng thái Code rời)

Trạng thái này thường được gọi với cái tên là Code Behind Mode, tập trung chủ yếu đến khả năng tách rời giữa thiết kế và mã code. Tính năng này còn giúp cho quá trình duy trì ứng dụng ASP.Net được thực hiện một cách thuận lợi và dễ dàng hơn.

Trong đó, ASP.Net hiện tại đang lưu trữ đại đa số các dạng file ASPX và cho phép bạn được phép duy trì vào ứng dụng web ASPX.NET (Ví dụ về trường hợp bạn đang có một trang web với tên gọi là abc.aspx thì bên trong hệ thống sẽ tự động tạo thêm cho bạn một tệp abc.aspx.cs).

Visual Studio sẽ có nhiệm vụ tạo ra các tập tin riêng biệt với mã code riêng biệt cho từng trang web. Thông qua quá trình tách rời, một framework ASP.NET sẽ vận hành hiệu quả và ổn định hơn.

4.2. State Management (Quản lý trạng thái)

ASP.NET sở hữu những khả năng kiểm soát, quản lý trạng thái thông qua tính năng ghi nhớ trạng thái. Cụ thể, khi một khách hàng lựa chọn hàng hoá và đưa ra quyết định mua hàng, họ sẽ hoàn thiện quá trình mua hàng bằng thao tác nhấn nút MUA trên website.

ASP.NET sẽ thực hiện ghi nhớ các món hàng đã được người dùng lựa chọn mua và quản lý toàn bộ những ghi nhớ này thay bạn, đồng thời cũng sẽ chuyển trực tiếp những ghi nhớ này đến các website chịu trách nhiệm bán hàng.

Đặc điểm này sẽ khiến cho ASP.NET mang lại lợi thế hơn rất nhiều so với HTTP. Cụ thể, HTTP chính là một giao thức không trạng thái, do đó không thể ghi nhớ và lưu lại toàn bộ thông tin của các món hàng khi khách hàng lựa chọn mua. Vì vậy cũng không thể chuyển toàn bộ các lựa chọn trong giỏ hàng đến website bán hàng mà cần có sự hỗ trợ liên quan đến coding của lập trình viên.

4.3. Caching (Bộ nhớ cache)

Bộ nhớ của Cache hay tính năng Caching chính là những đặc điểm sẽ mang lại lợi thế quan trọng trong quá trình nâng cao các hiệu suất hoạt động đối với ứng dụng này. Thông qua bộ nhớ đệm cache, những website thường xuyên được người dùng truy cập sẽ được ghi nhớ và lưu lại trong khoảng thời gian ngắn.

Chính vì vậy, những trang web đã được ghi nhớ vẫn có thể được truy cập một cách nhanh chóng và từ đó cải thiện tối đa các hiệu năng trong ứng dụng.

Xem thêm: WampServer là gì? Cài đặt và Sử dụng WampServer

5. Vì sao nên sử dụng ASP.NET?

5.1. Không cần cấu hình cao

ASP.NET được xây dựng trực tiếp trong môi trường máy chủ Windows quen thuộc với người dùng, ASP.NET sẽ yêu cầu về cấu hình máy và không cần phải quá mạnh tương tự như các phần mềm tương tự khác. Các mã nguồn mở này cần phải cài đặt cấu hình riêng. Nhất là, đủ mạnh để dễ dàng đáp ứng việc xây dựng website. Sự thông dụng của ASP.NET là gì? Nó sẽ giúp cho việc truy xuất cũng như tìm kiếm của các coder trở nên dễ dàng hơn.

Những trang web và app được viết bằng mã nguồn chính ASP.NET sẽ nhanh hơn. Và, mã nguồn này còn hiệu quả hơn về SEO so với trang web được viết bằng PHP và những mã nguồn khác.

5.2. Sử dụng miễn phí

Một điều tuyệt vời là chi phí mua cũng như sử dụng phần mềm để viết ASP.NET là một yếu tố vô cùng quan trọng khi phát triển một trang web. Trước đây, các nhà phát triển phải mua phần mềm đắt tiền để xây dựng ứng dụng. Ngày nay, hầu hết các mã có thể được viết bằng các công cụ hoàn toàn miễn phí. Mã ASP.NET sẽ được viết thông qua một trình soạn thảo văn bản đơn giản.

Microsoft cũng cung cấp Visual Code, một IDE và trình soạn thảo nhẹ hơn, miễn phí cho tất cả mọi người, kể cả các công ty.

5.3. Phù hợp đa dạng cơ sở dữ liệu

Các loại cơ sở dữ liệu nào sẽ được sử dụng cũng chính là một quyết định quan trọng khi phát triển một ứng dụng web.

Các ứng dụng phổ biến của ASP.NET là gì? Có thể được áp dụng cho hầu hết tất cả các cơ sở dữ liệu phổ biến hiện nay như Microsoft SQL Server, MySQL, MariaDB,..

Mặc dù Microsoft SQL Server có thể yêu cầu bạn thêm giấy phép phần mềm đắt tiền để triển khai phức tạp, nhưng đối với phiên bản Express miễn phí sẽ phù hợp hơn với đại đa số các trang web. Những cơ sở dữ liệu khác được đề cập ở đây đều là mã nguồn mở và miễn phí hoàn toàn.

5.4. Giống ngôn ngữ C#

Ngôn ngữ ASP NET là gì? Thông thường chúng sẽ được viết bằng các ngôn ngữ lập trình theo hướng đối tượng như C# hoặc VB.net. Lập trình theo hướng đối tượng sẽ cung cấp một cách viết chung để tổ chức và sử dụng lại code.

Trong khi đó VB.net được đánh giá là một sản phẩm kế tiếp bắt nguồn từ sản phẩm Visual Basic kế thừa của ông lớn công nghệ Microsoft và đa phần không được các nhà phát triển bận tâm hay để ý nhiều. C# chính là ngôn ngữ lập trình hạng nhất và luôn được xếp hạng cao trong số các ngôn ngữ lập trình được yêu cầu và sử dụng nhiều nhất trên thế giới.

5.5. Cập nhập thường xuyên

Mã nguồn của ASP.NET là gì? Đó là một mã nguồn mở và miễn phí sử dụng. ASP.NET sẽ được phát triển và hỗ trợ tích cực thông qua công ty công nghệ lớn nhất thế giới là Microsoft.

Microsoft đã đầu tư vào các nền tảng phát triển, cộng đồng những người phát triển. Đồng thời, hỗ trợ các công ty phần mềm sử dụng ứng dụng này. ASP.NET luôn được cập nhật thường xuyên.

Xem thêm: VPS Windows là gì? | Lúc nào nên sử dụng VPS Windows

6. So sánh sự khác nhau giữa ASP.NET và PHP

6.1. Khả năng mở rộng, bảo trì

Đối với tính năng bảo trì và mở rộng của tất cả các lập trình nhằm phát triển website, đa phần sẽ phụ thuộc vào các yếu tố từ bên ngoài như năng lực, trình độ của nhà phát triển web, lập trình viên, chất lượng của các tiêu chuẩn mã hoá, hay mức độ vững chắc của quá trình sử dụng các framework.

Cả hai ASP.NET và PHP đều không ngoại lệ. Do đó, sẽ là khó khăn để có thể phân biệt rõ ràng về lợi thế của khả năng bảo trì, mở rộng bởi sự tác động ảnh hưởng trực tiếp đến từ nhiều yếu tố bên ngoài.

6.2. Hiệu suất và tốc độ

Đối với tốc độ và hiệu suất hoạt động của hai lập trình ASP.NET và PHP, nếu nhìn về tổng thể sẽ có rất ít sự khác biệt để có thể đưa ra quyết định rằng sự lựa chọn nào được đánh giá là vượt trội hơn.

ASP.NET và PHP đều sở hữu hiệu năng vô cùng hoàn hảo để có thể dễ dàng trong quá trình chạy các chương trình theo yêu cầu.

Mặc khác, yếu tố chủ yếu tác động trực tiếp đến tốc độ vận hành thường không đến từ ASP.NET hay PHP mà phần lớn sẽ đến từ máy chủ, thiết bị máy tính cùng với tốc độ băng thông của người dùng cuối (end user).

6.3. Phí sử dụng

Những nhà phát triển, lập trình viên có thể sử dụng PHP miễn phí. Ngược lại ASP.NET sẽ miễn phí một phần và một số tính năng có tính phí.

Đối với ASP.NET: cung cấp cho người dùng phiên bản miễn phí là Visual Studio Express dành cho người mới bắt đầu, nhưng các chuyên gia khi muốn sử dụng chuyên sâu cần phải trả phí.
Đối với PHP: được dùng miễn phí, dễ hoạt động trên hầu hết các máy chủ Web khác nhau như: Windows, Mac và sẽ được hỗ trợ từ các môi trường phát triển. Người dùng có thể dùng miễn phí hoặc trả phí.

6.4. Cộng đồng hỗ trợ

PHP – một mã nguồn mở rất được ưa chuộng và sử dụng phổ biến bởi một cộng đồng nhà phát triển hầu hết các quốc gia trên khắp thế giới. Điều này có thể khiến cho PHP xuất hiện phổ biến và thông dụng hơn so với ASP.NET

Mặc khác, ASP.NET thường sở hữu một cộng đồng những nhà lập trình viên có trình độ chuyên sâu, chính vì thế những thông tin hỗ trợ của ASP.NET thường xuất hiện thưa thớt nên ít người am hiểu hơn so với việc dùng PHP. Cả PHP và ASP.NET đều sở hữu trong mình những thế mạnh riêng biệt để dễ dàng hình thành nên những cộng đồng nhà phát triển hữu ích.

7. Nên lựa chọn học ASP NET hay PHP?

Ngôn ngữ PHP là một trong những ngôn ngữ có độ phổ biến cao nhất hiện nay, cùng với cộng đồng vô cùng lớn và phát triển mạnh mẽ. Còn ASP.NET cũng có cộng đồng riêng nhưng sẽ không lớn bằng PHP. Mặc khác, ngôn ngữ PHP có thể giúp người dùng dễ học và thực hành nhanh hơn so với ASP.NET.

ASP.NET là ngôn ngữ gì đã được đề cập chi tiết bên trên vậy còn điểm mạnh của ASP.NET là gì? Đó là có bộ thư viện lớn cùng với nhiều tính năng đặc biệt, cho phép các developers tạo ra cho trang web một cách dễ dàng chỉ bằng các thao tác kéo thả vô cùng đơn giản. Khi làm việc trong ASP.NET, các lập trình viên có thể dễ dàng viết code bằng việc sử dụng đa dạng ngôn ngữ khác nhau như C#, VB.NET hay F#.

Xem thêm: Hosting Windows là gì? | Lý do nên chọn Hosting Windows

8. Tương lai nghề nghiệp của ngôn ngữ ASP.NET là gì?

Học ASP.NET có thể mang lại cho bạn nhiều cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực phát triển web. Dưới đây là lợi ích của việc học ngôn ngữ ASP.NET mà bạn nên biết:

Phát triển ứng dụng web chuyên nghiệp: ASP.NET được đánh giá là một framework có hoạt động mạnh mẽ giúp cho việc phát triển các ứng dụng web trở nên chuyên nghiệp cho doanh nghiệp. Ngoài ra nó còn cung cấp những công cụ và tính năng để quản lý trạng thái, xác thực người dùng và tương tác với các cơ sở dữ liệu.
Hỗ trợ đa ngôn ngữ: ASP.NET còn hỗ trợ một số ngôn ngữ lập trình như C#, VB.NET và F# do đó có thể giúp bạn thuận tiện hơn trong việc lựa chọn ngôn ngữ phù hợp với sở thích và kỹ năng của mình.
Mô hình lập trình linh hoạt: Nó có thể hỗ trợ cả mô hình lập trình MVC và Web Forms, cho phép người dùng lựa chọn mô hình phù hợp nhất cho từng dự án nhất định.
Tương thích cao: Tương thích với các công nghệ Microsoft như Azure (đám mây của Microsoft), Visual studio (môi trường phát triển tích hợp) và nhiều công nghệ khác.
Tuyển dụng trong doanh nghiệp: Việc ngày càng nhiều doanh nghiệp sử dụng ASP.NET có thể làm tăng cơ hội tìm kiếm việc làm trong các doanh nghiệp này.
ASP.NET Core: nếu bạn đang tìm hiểu ASP.NET Core là gì và muốn học chuyên sâu về nó, bạn sẽ có cơ hội làm việc trên nền tảng mới và hiện đại hơn, với hiệu suất tốt cùng với khả năng triển khai linh hoạt hơn.

9. Một số câu hỏi liên quan đến ngôn ngữ ASP.NET là gì?

9.1. Ngôn ngữ ASP.NET được sử dụng làm gì?

Thông thường ASP.NET được dùng để xây dựng các trang Web và ứng dụng web tuyệt vời bằng cách sử dụng HTML, CSS và JavaScript. Ngoài ra bạn cũng có thể dễ dàng tạo ra các API web với ASP.NET.

9.2. Sự khác nhau giữa ASP và .NET là gì?

NET chính là phần mềm sẽ cho phép người dùng phát triển website, chạy và thực thi các ứng dụng dễ dàng trong khi đó ASP.NET chỉ là một phần nhỏ thuộc NET. NET cho phép người dùng xây dựng các ứng dụng web động.

9.3. Liệu C# và ASP.NET có giống nhau không?

ASP.NET chính là cơ chế để web dễ dàng chạy được trên C# hoặc trên VB.NET trong nền. C# là một ngôn ngữ lập trình chạy trên ASP.NET cũng tương tự như các ứng dụng web khác, như Winforms, WPF và Silverlight.

Xem thêm: Apache là gì? | Tổng hợp kiến thức [A-Z] về Apache

10. Tổng kết

Với những thông tin bên trên có thể giúp các bạn hiểu hơn về định nghĩa ASP.NET là gì? ASP.NET là ngôn ngữ gì? Ứng dụng của chúng như thế nào trong công nghệ. Ngày nay với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và mạng internet, ASP.NET hứa hẹn sẽ tiếp tục định hình nên một bức tranh công nghệ trong một tương lai gần và mở ra nhiều cơ hội cũng như thách thức mới đầy thú vị.

Để có thể tìm hiểu thêm thông tin, mời bạn truy cập vào Blog của VinaHost TẠI ĐÂY hoặc liên hệ ngay cho chúng tôi nếu cần tư vấn về dịch vụ Windows Hosting, VPS Windows hỗ trợ ASP.NET nhé.