[2024] Linux là gì | Tổng hợp kiến thức [A-Z] hệ điều hành Linux 

Bên cạnh hai hệ điều hành phổ biến macOS và Windows bạn đã từng biết đến các thông tin có liên quan đến hệ điều hành Linux là gì chưa? 

Có thể nói đây là hệ điều hành có những bước tiến khá vững chắc trong thị trường công nghệ, để tìm hiểu về Linux, VinaHost mời bạn đọc tìm hiểu ngay bên dưới! 

1. Tổng quan kiến thức về hệ điều hành Linux 

1.1. Linux là gì? 

Linux là hệ điều hành mã nguồn mở, hệ điều hành được phát triển dựa trên Unix và được tạo bởi Linus Torvalds năm 1991. Tính đến thời điểm hiện tại Linux trở thành một trong những hệ điều hành phổ biến. 

Bạn có thể biết đến một số đặc điểm ấn tượng của hệ điều hành này, cụ thể như sau: 

• Đây là hệ điều hành có mã nguồn mở, có nghĩa là đây là mã nguồn được cài đặt sẵn, có thể chỉnh sửa cũng như phân phối và sử dụng miễn phí. 
• Linux là hệ điều hành đa nền tảng, bạn có thể sử dụng trên nhiều nền tảng, nhiều thiết bị khác như như: Điện thoại, máy tính, laptop, máy chơi game, máy tính bảng,…Đây là khả năng khá linh hoạt của hệ điều hành vì có thể phù hợp với nhiều môi trường và các nhu cầu khác nhau. 
• Hệ điều hành Linux sở hữu cộng đồng vô cùng mạnh mẽ và rộng lớn. Đây là cộng đồng có nhiều đóng góp vào việc phát triển nền tảng, hỗ trợ kiểm tra và cung cấp những hỗ trợ cho Linux. Điều này đảm bảo rằng Linux sẽ luôn được cải thiện và cập nhật liên tục các phiên bản mới nhất và thực hiện vá lỗi ngay lập tức. 

1.2. Cấu trúc quan trọng của hệ điều hành Linux 

Bên cạnh tìm hiểu về khái niệm Linux là gì, chắc chắn rất nhiều bạn đọc cũng đang tìm hiểu về cấu trúc của hệ điều hành Linux bao gồm 6 phần: 

Nhân hay còn biết đến là (Kernel): Đây là phần vô cùng quan trọng, có thể nói là đây là phần cốt lõi của hệ điều hành Linux. Phần nhân sẽ là nhiệm vụ chính là quản lý những tài nguyên cứng và cung cấp các dịch vụ khác. Cụ thể, Kernel giúp quản lý bộ nhớ, quản lý các tiến trình giúp giao tiếp với phần cứng và hỗ trợ các tính năng cơ bản của hệ thống. 

Shell: Tiếp đến, cấu trúc của hệ điều hành Linux sẽ bao gồm Shell. Có thể hiểu rằng Shell chính là giao diện của người dùng trong dòng lệnh của hệ điều hành. 

Shell cho phép người dùng được tương tác với các hệ thống bằng cách nhập các dòng lệnh và nhận những kết quả từ hệ thống. 

Có thể bạn đã từng nghe đến Bash được viết tắt của từ Bourne Again Shell, đây chính là Shell đấy! Ngoài ra, còn một số những Shell phổ biến khác như: Zsh, Fish và nhiều Shell khác. 

Hệ thống File (File System): Vậy hệ thống file là gì? Nó có nhiệm vụ gì trong hệ điều hành Linux? Thực tế, Linux hỗ trợ rất nhiều loại hệ thống tệp, trong đó bao gồm: Ext4, Btrfs, XFS, và NTFS. Hệ thống lúc này sẽ quản lý các dữ liệu được lưu trữ, được tổ chức trên đĩa cứng hoặc các thiết bị lưu trữ khác. 

Tiến trình hay còn được gọi là (Process): Tiếp đến chính là phần tiến trình, Linux sẽ quản lý toàn bộ những tiến trình có sử dụng bảng tiến trình để có thể theo dõi và quản lý sự thay đổi của trạng thái của tiến trình. Cụ thể sẽ quản lý những tài nguyên, các lập lịch thực thi và quản lý bộ nhớ. 

Giao diện người dùng đồ họa (Graphical User Interface – GUI):

Linux cung cấp một số môi trường đồ họa như GNOME, KDE, Xfce và LXDE. GUI cung cấp một giao diện đồ họa dễ sử dụng cho người dùng và cho phép họ tương tác với các ứng dụng. Ngoài ra, người dùng còn có thể sử dụng hệ thống thông qua các phần tử đồ họa như cửa sổ, biểu tượng và menu. 

Các tiện ích và ứng dụng: 

Ngoài ra, hệ điều hành Linux sẽ đi kèm với nhiều các tiện ích và tất  cả các ứng dụng như: Trình duyệt web, chương trình trò chơi, bộ văn phòng, trình chơi đa phương tiện, trình chỉnh sửa ảnh,…

Những ứng dụng đi kèm sẽ giúp người dùng thực hiện các nhiệm vụ khác nhau trên hệ điều hành Linux. 

Xem thêm: Ubuntu là gì? | [So Sánh] hệ điều hành Ubuntu & Windows

1.3. Lợi ích của Linux mang lại 

Nếu bạn đang tìm hiểu về hệ điều hành Linux, muốn trải nghiệm những tiện ích của nó, thì đây chính là tin vui dành cho bạn đấy! Cụ thể, Linux mang đến rất nhiều lợi ích cho người dùng, cụ thể như sau: 

Tính ổn định cao: Linux được biết đến với tính ổn định vượt trội. Hệ điều hành này ít gặp sự cố và khá ít bị treo máy hoặc gặp lỗi so với các hệ điều hành khác.

Bảo mật mạnh mẽ: Linux có tính bảo mật cao. Với cộng đồng nguồn mở rộng lớn, các lỗ hổng bảo mật thường được phát hiện và khắc phục nhanh chóng. Hơn nữa, hệ điều hành này cung cấp các công cụ và cơ chế bảo mật mạnh mẽ như hệ thống quyền hạn và phân quyền, giúp ngăn chặn các mối đe dọa từ phía bên ngoài.

Tùy chỉnh và linh hoạt: Linux cho phép người dùng tùy chỉnh và điều chỉnh hệ thống theo nhu cầu riêng. Bạn có thể thay đổi giao diện người dùng, cấu hình hệ thống, và lựa chọn các thành phần phần mềm khác nhau để tạo ra một trải nghiệm độc đáo và phù hợp với yêu cầu cá nhân.

Hiệu suất cao: Linux thường cho hiệu suất tốt hơn so với các hệ điều hành khác. Nó sử dụng tài nguyên phần cứng một cách hiệu quả và có khả năng tối ưu hóa hiệu năng hệ thống. Điều này đặc biệt hữu ích đối với các máy tính có cấu hình thấp hoặc máy chủ đòi hỏi xử lý tải cao.

Hỗ trợ phong phú từ cộng đồng: Linux có một cộng đồng nguồn mở lớn và nhiệt tình. Người dùng Linux có thể tận dụng sự hỗ trợ đa dạng từ cộng đồng, gồm các diễn đàn, mailing list, trang web hướng dẫn, và tài liệu phong phú. Điều này giúp người dùng giải quyết vấn đề, tìm kiếm thông tin và chia sẻ kinh nghiệm.

Chi phí thấp hoặc miễn phí: Linux là một hệ điều hành mã nguồn mở, nghĩa là bạn có thể tải về, cài đặt và sử dụng miễn phí. Điều này giúp tiết kiệm chi phí phần mềm và giúp các tổ chức và cá nhân có thể tiết kiệm tài nguyên và tập trung vào các mục tiêu khác.

Đa nền tảng: Linux có khả năng chạy trên nhiều nền tảng phần cứng khác nhau, từ máy tính cá nhân, máy chủ đến thiết bị di động và nhúng. Điều này mang lại sự linh hoạt và tương thích rộng rãi cho người dùng.

Xem thêm: Wireshark là gì? | Cách Tải & Sử dụng Wireshark [A-Z]

2. Ưu và nhược điểm của hệ điều hành Linux

Tiếp tục, VinaHost sẽ phân tích cụ thể về ưu và nhược điểm của hệ điều hành Linux, cụ thể sẽ được chia sẻ ngay bên dưới bài viết:  

2.1. Ưu điểm của hệ điều hành Linux 

Đầu tiên, thật tuyệt vời khi hệ điều hành Linux được sử dụng hoàn toàn miễn phí, có hỗ trợ sử dụng trên các ứng dụng văn phòng như: OpenOffice và LibreOffice. 

Như vậy, người dùng có thể trực tiếp điều chỉnh và sử dụng hệ điều hành Linux sao cho phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng. 

Ngoài ra, nếu bạn đang sử dụng máy tính có cấu hình yếu thì vẫn không cần quá lo lắng với các tình huống giật lag vì Linux không tốn khá khiêm tốn bộ nhớ! Đặc biệt, một ưu điểm cực kỳ tuyệt vời đấy chính là tính năng bảo mật cao của nền tảng được phát triển từ năm 1991 này đấy!  

Một lưu ý cho bạn đọc chính là hiện nay, Linux Mint chính là phiên bản hàng đầu của hệ điều hành và đây là được xem là một đối thủ đáng gờm của Windows và MacOS.

Bên cạnh đó, cách cài đặt Linux cũng vô cùng đơn giản, người dùng chỉ cần chuẩn bị USB hoặc DVD là đã có thể sử dụng bản phân phối mã nguồn miễn phí này. 

2.2. Nhược điểm của hệ điều hành Linux 

Vậy nhược điểm của Linux là gì? Chính vì hệ điều hành chưa được sử dụng phổ biến nên vẫn chưa được các nhà sản xuất thực hiện các tiến trình phát triển phần mềm có thể khai thác Linux.

Vì thế, bạn sẽ thấy rằng số lượng phần mềm mà hệ thống đang hỗ trợ còn nhiều hạn chế, ngay cả Driver cũng không hỗ trợ trên hệ điều hành Linux. 

3. Tại sao nên sử dụng hệ điều hành Linux 

Có thể khẳng định rằng, hệ điều hành Linux đang làm tốt nhiệm vụ của nó mang đến người dùng, ngoài ra còn mang đến nhiều tiện ích khác. Cụ thể, bạn có thể tham khảo như sau: 

3.1. Tính ổn định tốt 

Linux thường có tính ổn định vượt trội. Hệ điều hành này ít gặp sự cố và khá ít bị treo máy hoặc gặp lỗi so với các hệ điều hành khác. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các máy chủ hoặc môi trường làm việc nơi sự ổn định và tin cậy là yếu tố quan trọng.

3.2. Độ bảo mật cao

Linux được biết đến với tính bảo mật mạnh mẽ. Với cộng đồng nguồn mở lớn, các lỗ hổng bảo mật thường được phát hiện và khắc phục nhanh chóng. Hơn nữa, hệ điều hành này có các cơ chế bảo mật như quyền hạn và phân quyền, giúp ngăn chặn các mối đe dọa từ bên ngoài.

 3.3. Tính linh hoạt

Hệ điều hành Linux cho phép người sử dụng có thể tùy chỉnh hệ thống theo nhu cầu. Bạn có thể thay đổi giao diện người dùng, cấu hình hệ thống và lựa chọn các thành phần phần mềm khác nhau để tạo ra một trải nghiệm có sự khác biệt theo cá nhân từng người dùng. 

3.4. Lựa chọn thoải mái 

Linux có khả năng hoạt động trên nhiều nền tảng phần cứng như: điện thoại di động hay máy tính cá nhân, hệ thống máy chủ và nhúng. Vì vậy người dùng có thể linh hoạt trải nghiệm trên nhiều nền tảng khác nhau, tạo sự thoải mái và tiện dụng. 

3.5. Phần mềm miễn phí 

Linux là một hệ điều hành mã nguồn mở, nghĩa là bạn có thể tải về, cài đặt và sử dụng miễn phí. Điều này giúp tiết kiệm chi phí phần mềm và giúp các tổ chức và cá nhân tiết kiệm tài nguyên và tập trung vào các mục tiêu khác.

4. So sánh giữa 2 hệ điều hành Windows và Linux 

Tiếp đến, để bạn có thể dễ dàng so sánh hai nền tảng hệ điều hành Windows và Linux sẽ giống và khác như sau thế nào? VinaHost sẽ cập cập bảng so sánh cụ thể như sau: 

5. Tổng hợp các phiên bản của hệ điều hành Linux 

Nhắc đến hệ điều hành Linux bạn cũng nên tìm hiểu thêm về các phiên bản của hệ điều hành này, cũng như xem đâu là phiên bản cập nhật mới nhất, tốt nhất 2023 nhé! 

5.1. Ubuntu 

So với các phiên bản khác của hệ điều hành Linux, thì phiên bản Ubuntu được xem là phiên bản phổ biến nhất! Đây là phiên bản có những cải thiện đáng kể giúp mang đến những trải nghiệm tốt nhất cho người dùng. Đặc biệt, đây còn được biết đến là một nhánh của Debian Linux. 

5.2. Linux Mint 

Giao diện của Linux Mint được thiết kế để đem lại trải nghiệm thân thiện và dễ sử dụng cho người dùng. Nó kết hợp các yếu tố của Windows 7 và macOS X để tạo ra một giao diện hấp dẫn và quen thuộc.

Linux Mint sử dụng môi trường desktop Cinnamon làm giao diện mặc định. Cinnamon cung cấp một trải nghiệm giống với giao diện truyền thống, có các thanh công cụ trên cùng và dưới cùng của màn hình, menu ứng dụng truyền thống và khung cửa sổ thông thường.

Điều này giúp người dùng chuyển từ Windows sang Linux Mint một cách dễ dàng và không gặp quá nhiều khó khăn.

5.3. Debian 

Phiên bản Debian là một hệ điều hành Linux với sự ổn định cao và được xây dựng dựa trên triết lý tự do và mã nguồn mở. Debian được phát triển bởi cộng đồng và sử dụng mô hình phát triển bất kỳ ai có thể tham gia.

Debian có một loạt các phiên bản khác nhau, gọi là “bản phân phối” (distributions). Mỗi phiên bản có mục tiêu và mục đích sử dụng riêng, từ các phiên bản ổn định (stable) đến các phiên bản thử nghiệm (testing) và phiên bản không ổn định (unstable).

Phiên bản ổn định của Debian được khuyến nghị cho việc triển khai sản xuất và đòi hỏi sự ổn định cao nhất. Ngoài ra, để biết thêm những thông tin về hệ điều hành Linux là gì cũng như các thông tin chi tiết nhất có thể tham khảo tại mục Blog Vinahost bạn nhé!

5.4. Fedora

Phiên bản Fedora của hệ điều hành Linux là một lựa chọn tuyệt vời cho những người muốn tự do phát triển và tùy chỉnh máy tính của mình theo ý muốn. Fedora thúc đẩy sự tự do và mã nguồn mở, mang đến cho người dùng quyền kiểm soát và điều chỉnh mọi khía cạnh của hệ thống.

Với sự hỗ trợ sẵn có cho các công cụ và nền tảng lập trình, Fedora là một lựa chọn tuyệt vời cho lập trình viên. Nó cung cấp môi trường phát triển phong phú với các công cụ như GCC (GNU Compiler Collection), Python, Java và nhiều công cụ khác.

Fedora cũng hỗ trợ sẵn các thư viện và framework phổ biến, giúp lập trình viên tiết kiệm thời gian và công sức trong việc phát triển ứng dụng.

5.5. CentOS Linux 

Phiên bản CentOS của hệ điều hành Linux là một bản phân phối Linux miễn phí và mã nguồn mở dựa trên mã nguồn của Red Hat Enterprise Linux (RHEL).

CentOS là viết tắt của “Community Enterprise Operating System” và nó được phát triển và duy trì bởi cộng đồng người dùng.

CentOS được thiết kế để cung cấp một phiên bản tương đương với RHEL với mục tiêu cung cấp sự ổn định, bảo mật và hỗ trợ lâu dài. CentOS không chứa các thương hiệu hoặc logo của Red Hat và không có sự hỗ trợ chính thức từ Red Hat.

Tuy nhiên, nó cung cấp các gói phần mềm và bản vá bảo mật tương tự như RHEL và có thể được sử dụng như một sự thay thế miễn phí cho RHEL trong môi trường doanh nghiệp.

5.6. OpenSUSE/SUSE Linux Enterprise

Bạn sẽ thật bất ngờ với OpenSUSE/SUSE Linux Enterprise, vì đây chính là phiên bản khác nhất và chuyên nghiệp nhất của Linux. 

Có thể khẳng định rằng Open SUSE đáp ứng được tất cả các nhu cầu của bạn vì có thể cập nhật liên tục tất cả các phần mềm nhưng vẫn đảm bảo được tính ổn định nhất! 

5.7. Mageia Linux 

Phiên bản Mageia của hệ điều hành Linux là một bản phân phối Linux độc lập và mã nguồn mở. Nó được phát triển bởi cộng đồng người dùng và được tạo ra như là một sự tiếp nối từ Mandriva Linux, một bản phân phối Linux khác.

Mageia chú trọng vào việc cung cấp một hệ điều hành dễ sử dụng, ổn định và đa chức năng cho các máy tính cá nhân và máy chủ. Nó được xây dựng trên nền tảng công nghệ như RPM (Red Hat Package Manager) và urpmi, cung cấp quản lý gói mạnh mẽ và dễ dùng.

Các phiên bản của Mageia được đánh số theo hệ thống số hiệu, ví dụ như Mageia 7, Mageia 8 và tiếp tục. Mỗi phiên bản đi kèm với các bản vá bảo mật, cải tiến và phiên bản mới nhất của các phần mềm quan trọng.

Mageia cũng có một chu kỳ phát hành định kỳ để đảm bảo tính ổn định và hỗ trợ cho người dùng. 

5.8. Slackware Linux 

Phiên bản Slackware của hệ điều hành Linux được đánh số dựa trên hệ thống phát hành của chính bản phân phối này. Tuy nhiên, do mỗi phiên bản của Slackware không tuân theo một lịch phát hành cụ thể, không có sự đánh số chính thức như phiên bản 1, 2, 3,…

Thay vào đó, Slackware sử dụng một hệ thống ngày phát hành để xác định phiên bản.

Ví dụ, một phiên bản Slackware có thể được gọi là “Slackware 14.2” hoặc “Slackware 15.0” để chỉ ngày phát hành hoặc một phiên bản cụ thể. Thông thường, một phiên bản Slackware mới được phát hành khi có đủ sự cải tiến và nâng cấp quan trọng được thực hiện.

Slackware là một bản phân phối Linux cổ điển và giữ phong cách truyền thống, đặc biệt là với cấu trúc hệ thống tệp tin và việc sử dụng các công cụ quản lý gói cơ bản như “pkgtools”. Nó được xem như một trong những bản phân phối Linux đầu tiên và vẫn duy trì sự đơn giản, ổn định và tùy chỉnh cao.

Slackware không phụ thuộc vào các trình quản lý gói cao cấp như dpkg hoặc RPM, thay vào đó sử dụng cách tiếp cận trực tiếp hơn, cho phép người dùng kiểm soát chính xác những gì được cài đặt và cấu hình trên hệ thống của họ.

5.9. Puppy Linux 

Puppy Linux là một hệ điều hành Linux nhẹ và nhỏ gọn được tạo ra bởi Barry Kauler vào năm 2003. Nó được thiết kế để hoạt động trên các máy tính có tài nguyên hạn chế như các máy tính cũ, máy tính xách tay, hoặc các thiết bị phần cứng yếu.

Điểm đặc biệt của Puppy Linux là kích thước nhỏ, thường chỉ khoảng vài trăm megabyte, và khả năng chạy trực tiếp từ ổ đĩa CD, USB hoặc cài đặt trên ổ cứng.

Bạn có thể khởi động máy tính từ một đĩa Puppy Linux mà không cần cài đặt nó lên hệ thống. Điều này giúp tiết kiệm không gian lưu trữ và cho phép bạn sử dụng Puppy Linux trên nhiều máy tính khác nhau.

6. Phiên bản nào của hệ điều hành Linux là tốt nhất? 

Theo như chia sẻ của Linux thì phiên bản Linux Mint đang chính là phiên bản mới nhất, cũng như là phiên bản tốt nhất và đang được xây dựng để cạnh tranh trực tiếp với Windows và MacOs. 

Có thể khẳng định rằng đây chính là bản phân phối mã nguồn mở miễn phí hỗ trợ cài đặt nhanh chóng và dễ dàng nhất! Người dùng hoàn toàn có thể sử dụng bằng cách sở hữu một chiếc USB hoặc DVD trắng.

Hiện tại, Linux đang cung cấp và hỗ trợ đa phương tiện có thể dễ dàng kết nối và hoàn tất cài đặt. 

Một số những lý do mà bạn nên sử dụng phiên bản mới nhất của hệ điều hành Linux là: 

• Nhanh chóng khởi động ngay sau khi cài đặt 
• Kho phần mềm sẽ nhẹ hơn giúp bạn sử dụng nhanh chóng hơn 
• Sử dụng bộ nhớ tiết kiệm 
• Có thể tùy chỉnh giao diện với bất kỳ những phiên bản khác 
• Cung cấp được đa dạng các ứng dụng 
• Có thể tích hợp Flash, Codecs và nhiều những ứng dụng mặc định khác. 

7. Một số câu hỏi liên quan đến hệ điều hành Linux 

7.1. Unix Linux là gì? 

Unix là một hệ điều hành được viết bằng ngôn ngữ lập trình C. Nó được xây dựng dựa trên mô hình module, trong đó các công cụ đơn giản được thiết kế độc lập và có thể chạy trên nhiều loại máy tính khác nhau.

Unix cung cấp một sự hỗ trợ tuyệt vời cho việc phát triển ứng dụng mạng và lập trình.

Unix có thể được coi là một hệ điều hành tiên phong trong việc mang lại tính đa nền tảng và độ ổn định cao. Với cấu trúc module, Unix cho phép người dùng tùy chỉnh hệ thống theo nhu cầu cụ thể của họ.

Các công cụ trong Unix được thiết kế để thực hiện một nhiệm vụ cụ thể và có khả năng tương tác với nhau thông qua giao diện chuẩn.

7.2. VPS Linux là gì? 

VPS (Virtual Private Server) Linux là một dịch vụ cung cấp một môi trường ảo hóa trên nền tảng Linux cho người dùng. Nó cho phép bạn thuê một phần tài nguyên của một máy chủ vật lý và chia sẻ tài nguyên này với các người dùng khác.

Sử dụng VPS Linux, bạn có quyền truy cập và kiểm soát hoàn toàn môi trường ảo của mình. Ngoài ra, bạn có thể cài đặt và quản lý các ứng dụng, cấu hình hệ thống theo ý muốn và có quyền root (quyền quản trị tối cao) trên VPS của mình nhé! 

VPS Linux thường được sử dụng để triển khai các ứng dụng web, máy chủ trò chuyện, máy chủ email, máy chủ game và nhiều ứng dụng khác. Nó cung cấp một môi trường linh hoạt và tin cậy cho việc chạy các ứng dụng và dịch vụ trực tuyến.

Bạn có thể tham khảo một số nhà cung cấp dịch vụ có thể cung cấp VPS Linux bao gồm DigitalOcean, Linode, Vultr và Amazon Web Services (AWS).

Bạn có thể chọn kích thước tài nguyên (CPU, RAM, dung lượng đĩa) và hệ điều hành Linux cụ thể để phù hợp với nhu cầu của bạn.

Xem thêm: VPS Là Gì? Những Điều Bạn Cần Biết Về Máy Chủ Ảo VPS

8. Tổng kết

Bên cạnh hai hệ điều hành phổ biến trên thị trường bạn hoàn toàn có thể tìm hiểu Linux là gì và trải nghiệm nhiều chức năng tuyệt vời. VinaHost chúc bạn có thể nhanh chóng cài đặt và sử dụng Linux ngay hôm nay nhé! 

Ngoài ra, nếu bạn đang có nhu cầu tìm hiểu về hệ thống máy chủ, hay mua bán tên miền giá tốt, thuê hosting, website chất lượng có thể liên hệ ngay đến hotline 1900.6046 hoặc fanpage VinaHost ngay bạn nhé! 

Xem thêm các dịch vụ uy tín, chất lượng tại VinaHost

Mua Tên Miền | Kiểm Tra & Đăng Ký Tên Miền Giá Rẻ

Thuê Hosting Giá Rẻ | Tốc Độ Cao | Quà “Khủng” 2500$

Mua VPS Giá Rẻ | Hỗ Trợ IPv6 | Thuê VPS SSD “MẠNH”