Ví dụ về Subnet Mask?

- Ví dụ: Địa chỉ IP: 192.168.1.0 Subnet Mask: 255.255.255.0 - Giải thích: 255.255.255 (24 bit 1 đầu tiên) → phần mạng = 192.168.1 0 (8 bit 0 cuối cùng) → phần host. Điều này có nghĩa là bạn có thể gán địa chỉ từ 192.168.1.1 đến 192.168.1.254 cho các thiết bị trong mạng (tổng cộng 254 thiết bị khả dụng).

[2025] Subnet Mask là gì | Tính năng & Cách chia Subnet Mask

Subnet Mask là gì? Subnet Mask là một khái niệm quan trọng trong lĩnh vực mạng máy tính, đóng vai trò thiết yếu trong việc phân chia mạng lớn thành các mạng con (subnet) nhỏ hơn, giúp tối ưu hóa việc quản lý và tăng hiệu suất hoạt động. Để hiểu rõ hơn về tính năng và cách chia Subnet Mask, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài viết này của VinaHost.

Ý Chính Quan Trọng

🔑 Cách hoạt động và vai trò

🛠️Phân chia mạng: Subnet Mask cho phép chia một mạng IP lớn thành nhiều mạng con nhỏ hơn, giúp quản trị viên dễ dàng quản lý hệ thống.
⬇️Giảm lưu lượng Broadcast: Việc chia nhỏ mạng sẽ giới hạn phạm vi của các gói tin broadcast, giảm lưu lượng mạng không cần thiết và cải thiện hiệu suất.
🔒Tăng cường bảo mật: Tách mạng thành các subnet độc lập giúp cô lập các phân đoạn, tăng khả năng kiểm soát và ngăn chặn truy cập trái phép giữa các bộ phận.

💡 Hướng dẫn chia Subnet Mask

Xác định nhu cầu: Đầu tiên, bạn cần biết số lượng mạng con và số thiết bị (host) cần thiết.
Tính toán bit: Dựa trên nhu cầu, tính số bit cần mượn từ phần host để tạo subnet mới.
Xây dựng Subnet Mask mới: Chuyển đổi Subnet Mask từ nhị phân sang thập phân.
Xác định dải IP: Dùng Subnet Mask mới để xác định dải địa chỉ IP khả dụng cho mỗi subnet.

Sự kết hợp giữa IP Address, Subnet Mask và Gateway là ba yếu tố cốt lõi để xây dựng một hệ thống mạng hiệu quả.

1. Giới thiệu tổng quan về Subnet Mask

1.1. Subnet Mask là gì? Ví dụ

Subnet Mask (Mặt nạ mạng con) là một dãy 32-bit được sử dụng để chia một địa chỉ IP thành hai phần: địa chỉ mạng (xác định mạng con) và địa chỉ host (xác định thiết bị cụ thể trong mạng).

Nhờ đó, các thiết bị có thể nhận biết được đâu là thiết bị trong cùng mạng và đâu là thiết bị ở ngoài mạng, giúp quản lý lưu lượng và tăng tính bảo mật.

Ví dụ:

Địa chỉ IP: 192.168.1.0
Subnet Mask: 255.255.255.0

Giải thích:

255.255.255 (24 bit 1 đầu tiên) → phần mạng = 192.168.1
0 (8 bit 0 cuối cùng) → phần host. Điều này có nghĩa là bạn có thể gán địa chỉ từ 192.168.1.1 đến 192.168.1.254 cho các thiết bị trong mạng (tổng cộng 254 thiết bị khả dụng).

*Subnet Mask là gì? Subnet Mask là một giá trị số được sử dụng trong mạng máy tính để xác định phạm vi địa chỉ IP thuộc cùng một mạng con.*

1.2. Subnet Mask Calculator là gì?

Subnet Mask Calculator (Công cụ tính Subnet Mask) là một công cụ hỗ trợ quản trị mạng trong việc tính toán và phân chia mạng con (subnetting) dựa trên địa chỉ IP và Subnet Mask được nhập vào. Công cụ này giúp:

Xác định địa chỉ mạng (Network Address).
Xác định địa chỉ broadcast (Broadcast Address).
Cho biết dải địa chỉ IP khả dụng trong mạng con.
Tính toán số lượng host tối đa có thể sử dụng trong subnet.
Hỗ trợ quy hoạch địa chỉ IP hiệu quả, tránh lãng phí.

Ví dụ:
Nếu bạn nhập địa chỉ IP 192.168.1.0 với Subnet Mask 255.255.255.0 vào Subnet Mask Calculator, công cụ sẽ hiển thị:

Địa chỉ mạng: 192.168.1.0
Địa chỉ broadcast: 192.168.1.255
Dải IP khả dụng: 192.168.1.1 – 192.168.1.254
Số host tối đa: 254

2. Cách hoạt động của Subnet Mask

Nguyên lý hoạt động của Subnet Mask dựa trên nguyên tắc phân chia mạng dựa trên các bit của địa chỉ IP. Subnet Mask được sử dụng để xác định phạm vi địa chỉ IP thuộc cùng một mạng con.

Subnet-Mask là một dãy bit có kích thước tương ứng với địa chỉ IP. Trong đó, các bit 1 đại diện cho phần mạng và các bit 0 đại diện cho phần máy con. Khi kết hợp địa chỉ IP với Subnet-Mask, ta có thể xác định được phần mạng và phần máy con của địa chỉ.

Khi các thiết bị trong mạng gửi dữ liệu cho nhau, chúng sẽ so sánh địa chỉ IP của mình với Subnet-Mask để xác định liệu địa chỉ đích có thuộc cùng một mạng con hay không. Nếu địa chỉ IP và Subnet-Mask tương ứng, dữ liệu sẽ được gửi trực tiếp trong mạng nội bộ. Nếu không, dữ liệu sẽ được chuyển đến mạng khác thông qua cổng mạng (gateway).

Subnet-Mask cho phép chia mạng thành các mạng con nhỏ hơn, tạo điều kiện cho việc quản lý và phân vùng mạng hiệu quả. Bằng cách xác định phạm vi của mỗi mạng con, Subnet-Mask giúp định rõ các địa chỉ mạng và máy con bên trong mạng, tạo điều kiện cho việc quản data trong mạng và truyền thông.

>> Xem thêm: Mô hình OSI là gì? | Vai trò và Chức năng của 7 tầng OSI

3. Vai trò và lợi ích của Subnet Mask

3.1. Phân chia mạng

Subnet Mask cho phép chia một mạng IP lớn thành nhiều mạng con nhỏ hơn. Điều này giúp quản trị viên tổ chức hệ thống một cách khoa học, dễ quản lý các thiết bị, đồng thời tối ưu việc sử dụng địa chỉ IP.

3.2. Giảm lưu lượng broadcast

Khi chia mạng thành các subnet nhỏ, phạm vi broadcast được giới hạn trong từng subnet. Nhờ đó, số lượng thiết bị nhận gói tin broadcast giảm đi, giúp tiết kiệm băng thông và cải thiện hiệu suất toàn mạng.

3.3. Tăng cường bảo mật

Việc tách mạng thành nhiều subnet độc lập giúp cô lập các phân đoạn mạng. Điều này làm tăng khả năng kiểm soát, hạn chế truy cập trái phép giữa các bộ phận và góp phần nâng cao mức độ bảo mật hệ thống.

4. Cách xác định lớp địa chỉ IP subnet mask

Cách tính và xác định lớp IP của Subnet-Mask dựa vào giá trị của các bit trong địa chỉ IP và Subnet-Mask. Dưới đây là cách để xác định lớp IP của Subnet Mask:

Xem xét các bit đầu tiên của địa chỉ IP:
Nếu 8 bit đầu tiên là “0”, thì đây là lớp A.
Nếu 16 bit đầu tiên là “10”, thì đây là lớp B.
Nếu 24 bit đầu tiên là “110”, thì đây là lớp C.
Kiểm tra giá trị của các bit tiếp theo trong Subnet-Mask:
Nếu tất cả các bit sau bit lớp IP có giá trị “0”, thì đây là một Subnet-Mask đầy đủ.
Nếu các bit sau bit lớp IP có giá trị khác “0”, thì đây là một Subnet-Mask tùy chỉnh.

Ví dụ:

Địa chỉ IP: 192.168.0.0
Subnet-Mask: 255.255.255.0

Địa chỉ IP này thuộc lớp C vì 24 bit đầu tiên là “110”. Subnet-Mask có giá trị 255.255.255.0, tương ứng với 24 bit sau bit lớp IP đều có giá trị “0”. Do đó, đây là một Subnet-Mask đầy đủ. Cách tính và xác định lớp IP của Subnet-Mask giúp hiểu rõ hơn về phạm vi và cấu trúc của mạng, từ đó tối ưu hóa việc quản lý và phân chia các địa chỉ IP trong mạng.

>> Xem thêm: DHCP là gì? | Kiến thức về giao thức DHCP

5. Tại sao cần tính và chia Subnet Mask?

Tính và chia Subnet-Mask là quá trình quan trọng trong mạng máy tính để phân chia và quản lý địa chỉ IP. Dưới đây là một số lý do tại sao chúng ta cần tính và chia Subnet Mask:

Phân chia mạng: Bằng cách sử dụng Subnet-Mask, chúng ta có thể phân chia mạng thành các phân đoạn nhỏ hơn, gọi là các subnet. Việc này giúp tăng khả năng quản lý và cấu trúc hệ thống mạng, cho phép chúng ta áp dụng các chính sách, bảo mật và quản lý dễ dàng hơn.
Quản lý địa chỉ IP: Subnet-Mask cho phép xác định phạm vi địa chỉ IP sẽ được sử dụng trong từng subnet. Điều này giúp chúng ta sử dụng địa chỉ IP một cách hiệu quả và tránh lãng phí tài nguyên. Chia Subnet-Mask cũng cho phép chúng ta xác định được các địa chỉ mạng, broadcast và gateway mặc định.
Tăng cường bảo mật: Sử dụng Subnet-Mask cho phép chúng ta thiết lập các tường lửa (firewall) và các chính sách bảo mật cho từng subnet riêng biệt. Việc này giúp ngăn chặn và kiểm soát lưu lượng truy cập từ bên ngoài, bảo vệ mạng khỏi các cuộc tấn công.
Tối ưu hóa hiệu suất mạng: Chia Subnet-Mask cẩn thận có thể giúp giảm bớt lưu lượng mạng không cần thiết và tăng cường hiệu suất mạng. Bằng cách chia mạng thành các subnet nhỏ hơn, chúng ta có thể giới hạn đường truyền, giảm độ trễ và tăng tốc độ truyền dữ liệu.

Tính và chia Subnet-Mask đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng một hệ thống mạng có cấu trúc, an toàn và hiệu quả. Nó cho phép chúng ta quản lý và tận dụng địa chỉ IP một cách tốt nhất, đồng thời cung cấp khả năng phân chia mạng linh hoạt và tăng cường bảo mật mạng.

6. Hướng dẫn cách chia Subnet Mask chi tiết

Chia Subnet Mask là quá trình phân đoạn mạng thành các subnet nhỏ hơn để quản lý địa chỉ IP và tối ưu hiệu suất mạng. Cách chia Subnet-Mask thường được thực hiện dựa trên số bit trong địa chỉ IP và Subnet-Mask.

Dưới đây là một hướng dẫn cơ bản về cách chia Subnet-Mask:

6.1. Xác định nhu cầu mạng

Trước tiên, bạn cần xác định:

Bao nhiêu mạng con (subnet) cần tạo ra từ mạng ban đầu.
Số lượng thiết bị (host) trong từng subnet để đảm bảo đủ địa chỉ IP phân bổ.

6.2. Tính toán số bit cần thiết

Số bit cho Subnet: Từ số lượng mạng con cần thiết, bạn tính toán số bit subnet (n) sao cho 2^n lớn hơn hoặc bằng số subnet mong muốn.
Số bit cho Host: Số bit host còn lại sẽ là 32 – số bit mạng.
Số host thực tế: Số host thực tế mà mỗi subnet có thể chứa sẽ là 2^(số bit host) – 2 (vì trừ đi 1 địa chỉ mạng và 1 địa chỉ broadcast).

6.3. Tính toán Subnet Mask mới

Subnet Mask mới được tạo ra bằng cách đặt các bit 1 cho phần mạng và bit 0 cho phần host.
Sau đó chuyển Subnet Mask từ dạng nhị phân sang thập phân (ví dụ: 255.255.255.192).

6.4. Xác định các địa chỉ IP cho mỗi Subnet

Dùng Subnet Mask mới và phép toán logic AND để xác định Network Address của từng subnet.
Xác định phạm vi địa chỉ IP khả dụng (từ địa chỉ sau Network Address đến trước Broadcast Address).
Phân bổ các địa chỉ IP khả dụng này cho thiết bị trong subnet.

Ví dụ minh họa:

Địa chỉ IP gốc: 192.168.0.0
Cần chia thành 4 subnet
$2^2 = 4$ → cần 2 bit cho subnet
Subnet mask gốc lớp C: /24 = 255.255.255.0
Thêm 2 bit → /26 = 255.255.255.192
Số host mỗi subnet: $2^{(32-26)} – 2 = 2^6 – 2 = 62$

Các subnet tạo được:

192.168.0.0 – 192.168.0.63 (62 host khả dụng)
192.168.0.64 – 192.168.0.127 (62 host khả dụng)
192.168.0.128 – 192.168.0.191 (62 host khả dụng)
192.168.0.192 – 192.168.0.255 (62 host khả dụng)

7. Hướng dẫn các bước tính Subnet Mask chi tiết

Để tính Subnet Mask, bạn cần thực hiện 4 bước chính: Xác định nhu cầu mạng, Chuyển sang hệ nhị phân, Tính toán số bit mạng và bit host, và cuối cùng là Xây dựng Subnet Mask mới.

7.1. Xác định nhu cầu mạng

Xác định số mạng con (subnet) cần chia.
Xác định số host (thiết bị) cần trong mỗi subnet.

Điều này giúp bạn biết cần bao nhiêu bit cho phần mạng và phần host.

7.2. Chuyển đổi sang hệ nhị phân

Việc chuyển địa chỉ IP sang nhị phân giúp dễ tính toán hơn.
Ví dụ: Địa chỉ IP 192.168.1.0 → dạng nhị phân: 11000000.10101000.00000001.00000000

7.3. Tính toán số bit mạng và bit host

Số bit mạng (Subnet bits): số bit “mượn” từ phần host để tạo subnet mới.
- Ví dụ: cần 4 subnet → cần 2 bit (vì $2^2 = 4$ ).
Số bit host (Host bits): số bit còn lại cho host =
Công thức:
- Số subnet = $2^(số bit mạng)$
- Số host mỗi subnet = $2^(số bit host)$ (trừ đi Network Address & Broadcast Address).

7.4. Xây dựng Subnet Mask mới

Tạo Subnet Mask ở dạng nhị phân: các bit 1 cho phần mạng, các bit 0 cho phần host.
Chuyển lại sang dạng thập phân để có kết quả cuối cùng.
Ví dụ:
- Mượn 2 bit từ host → /26
- Subnet Mask nhị phân: 11111111.11111111.11111111.11000000
- Subnet Mask thập phân: 255.255.255.192.

8. Một số câu hỏi liên quan đến Subnet Mask

8.1. Ý nghĩa của Subnet Mask /26 (255.255.255.192) là gì?

Subnet Mask /26 có nghĩa là 26 bit đầu tiên dành cho phần mạng, 6 bit còn lại dành cho phần host.

Số subnet tạo ra: $2^2 = 4$ subnet (so với mạng gốc /24).
Số host mỗi subnet: $2^6 – 2 = 62$ host.
Ví dụ với mạng 192.168.1.0/26:
- Subnet 1: 192.168.1.0 – 192.168.1.63
- Subnet 2: 192.168.1.64 – 192.168.1.127
- Subnet 3: 192.168.1.128 – 192.168.1.191
- Subnet 4: 192.168.1.192 – 192.168.1.255

8.2. Giữa Default Gateway và Subnet Mask có liên quan không?

Có. Subnet Mask xác định phạm vi của một mạng con. Default Gateway là địa chỉ IP của thiết bị trung gian (thường là router) cho phép thiết bị trong mạng con giao tiếp với các mạng khác. Nếu Subnet Mask không chính xác, thiết bị có thể không phân biệt được đâu là địa chỉ trong cùng mạng và đâu là địa chỉ ngoài mạng, dẫn đến lỗi định tuyến qua gateway.

8.3. Liệu có công cụ nào hỗ trợ tính toán Subnet mask nhanh hơn không?

Có. Một số công cụ phổ biến giúp quản trị viên mạng tính toán nhanh:

Subnet Calculator Online (tìm thấy trên nhiều website quản trị mạng).
SolarWinds Advanced Subnet Calculator (phần mềm miễn phí).
IPcalc (dùng trên Linux).
Các lệnh tích hợp trong hệ điều hành, ví dụ: ipcalc (Linux), Get-IpAddress (PowerShell trong Windows).

8.4. Bảng so sánh giữa Subnet Mask, IP và gateway

Tiêu chí	IP Address	Subnet Mask	Gateway
Khái niệm	Là địa chỉ duy nhất gán cho mỗi thiết bị trong mạng để định danh và liên lạc.	Là dãy bit dùng để phân chia địa chỉ IP thành phần mạng (Network) và phần host (Host).	Là địa chỉ IP của thiết bị trung gian (thường là router) dùng để kết nối mạng nội bộ với các mạng khác hoặc Internet.
Chức năng chính	Xác định và định danh một thiết bị trong mạng.	Giúp xác định thiết bị nào nằm trong cùng mạng nội bộ, thiết bị nào ở ngoài.	Đóng vai trò “cửa ngõ” cho phép thiết bị trong mạng truy cập ra ngoài (ví dụ Internet).
Ví dụ giá trị	192.168.1.10	255.255.255.0	192.168.1.1
Phạm vi sử dụng	Cấu hình trực tiếp trên từng thiết bị (máy tính, điện thoại, server, router).	Luôn đi kèm với IP để xác định rõ phạm vi mạng con.	Chỉ định thiết bị trung gian trong cùng dải mạng (thường nằm ở IP đầu hoặc cuối dải).
Cách hoạt động	Gửi và nhận dữ liệu dựa trên địa chỉ IP duy nhất.	Chia IP thành 2 phần: mạng + host, từ đó xác định số lượng IP có thể cấp phát.	Chuyển tiếp dữ liệu ra ngoài mạng LAN, đi tới mạng WAN hoặc Internet.
Sự phụ thuộc	Cần đi kèm Subnet Mask để xác định mạng.	Phụ thuộc vào IP để biết chia phần nào là mạng, phần nào là host.	Phụ thuộc vào IP & Subnet Mask để xác định có nằm trong cùng mạng hay phải gửi qua gateway.
Trường hợp thiếu	Thiết bị không thể định danh trong mạng.	Thiết bị không thể phân biệt mạng nội bộ và mạng ngoài.	Thiết bị chỉ có thể giao tiếp trong mạng LAN, không truy cập được Internet.

Tóm lại: IP, Subnet Mask và Gateway là ba thành phần cốt lõi trong việc thiết lập mạng máy tính.

IP giúp định danh thiết bị
Subnet Mask phân định ranh giới mạng nội bộ
Gateway đóng vai trò cầu nối ra ngoài mạng.

9. Tổng kết

Trong bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu địa chỉ Subnet Mask là gì và những công dụng quan trọng của nó trong mạng máy tính. Việc chia Subnet Mask có thể được thực hiện bằng cách xác định số lượng mạng con cần tạo và số lượng host mà mỗi mạng con có thể chứa. Từ đó, chúng ta có thể tính toán và chọn Subnet-Mask phù hợp để đáp ứng yêu cầu của mạng.

Để xem thêm các bài viết khác, bạn có thể truy cập blog. Liên hệ ngay với VinaHost nếu bạn cần hỗ trợ về Thuê Máy Chủ – Web Hosting – VPS – Tên miền – Cloud Server giá rẻ và nhiều dịch vụ khác nhé!