[2025] Ubuntu là gì? | [So Sánh] HĐH Ubuntu & Windows

Bên cạnh rất nhiều hệ điều hành nổi bật có phí và trả phí, Ubuntu đã nổi lên như một lựa chọn ưu việt cho tất cả người dùng. Tuy nhiên, liệu Ubuntu có tốt hơn Windows – hệ điều hành phổ biến nhất trên thế giới hiện nay không? Trong bài viết “Ubuntu là gì? So sánh Ubuntu & Windows”, VinaHost sẽ giúp bạn khám phá sự độc đáo, điểm mạnh và yếu của Ubuntu so với Windows để có lựa chọn phù hợp với nhu cầu của mình.

1. Tổng quan kiến thức về Ubuntu

1.1. Ubuntu là gì?

Ubuntu là hệ điều hành mã nguồn mở dựa trên Linux, được phát triển và duy trì bởi cộng đồng Ubuntu và công ty Canonical Ltd. Ubuntu được thiết kế để mang đến trải nghiệm dễ sử dụng, ổn định và đa chức năng cho người dùng.

Hệ điều hành này đi kèm với nhiều ứng dụng cơ bản như trình duyệt web, xử lý văn bản, bảng tính, và cung cấp môi trường phát triển phong phú cho người dùng. Ubuntu cũng được hỗ trợ bởi một cộng đồng lớn với nhiều phiên bản và biến thể phù hợp cho nhiều mục đích sử dụng, từ máy tính cá nhân đến máy chủ và thiết bị nhúng.

Ubuntu là gì? — *Ubuntu là phần mềm gì? Ubuntu không phải phần mềm mà là hệ điều hành mã nguồn mở dựa trên Linux.*

1.2. Ubuntu LTS là gì?

Ubuntu LTS (Long-Term Support) là một phiên bản Ubuntu có hỗ trợ lâu dài, được thiết kế để cung cấp sự ổn định và bảo mật trong một khoảng thời gian dài. Các phiên bản LTS thường được phát hành mỗi hai năm và nhận hỗ trợ trong khoảng 5 năm cho phiên bản Desktop và 5 hoặc 10 năm cho phiên bản Server.

Điều này giúp người dùng và doanh nghiệp có thể triển khai và sử dụng hệ thống mà không cần phải nâng cấp liên tục như các phiên bản không phải LTS. Ubuntu LTS thường tập trung vào tính ổn định và hiệu suất hơn là các tính năng mới, là lựa chọn phù hợp cho những người dùng và doanh nghiệp cần một hệ thống đáng tin cậy trong thời gian dài.

Xem thêm: Hosting là gì? Tổng hợp kiến thức cần biết khi mua Web Hosting

1.3. Ubuntu Server là gì?

Ubuntu Server là một phiên bản của hệ điều hành Ubuntu được thiết kế đặc biệt để hoạt động trên máy chủ. Nó được tối ưu hóa để cung cấp hiệu suất và độ ổn định cao trong môi trường máy chủ, giúp quản lý và triển khai các ứng dụng, dịch vụ, và tài nguyên trên các máy chủ.

Ubuntu Server cung cấp các tính năng và công cụ hỗ trợ cho việc quản lý máy chủ, bảo mật hệ thống, cài đặt và cấu hình ứng dụng, cũng như cung cấp các giải pháp đám mây và ảo hóa. Nó cũng hỗ trợ các phiên bản LTS (Long-Term Support) để đảm bảo sự ổn định và hỗ trợ kéo dài trong thời gian dài.

Ubuntu Server được sử dụng rộng rãi trong các môi trường doanh nghiệp, trung tâm dữ liệu, dịch vụ máy chủ, và các ứng dụng web.

1.4. Ubuntu Mate là gì?

Ubuntu MATE là một biến thể của hệ điều hành Ubuntu, được tạo ra để cung cấp giao diện người dùng truyền thống và dễ sử dụng cho những người đã quen thuộc với giao diện máy tính truyền thống.

Được xây dựng dựa trên môi trường desktop MATE, Ubuntu MATE kết hợp sự ổn định và hiệu suất của Ubuntu với giao diện người dùng truyền thống giống như các phiên bản cổ điển của hệ điều hành. Điều này giúp người dùng có thể dễ dàng sử dụng và làm quen với hệ thống mà họ đã biết từ trước, đồng thời vẫn tận hưởng các ưu điểm của Ubuntu và cộng đồng mã nguồn mở.

1.5. Ubuntu Kylin là gì?

Ubuntu Kylin là một biến thể của hệ điều hành Ubuntu được phát triển đặc biệt cho người dùng ở Trung Quốc và cộng đồng người dùng nói tiếng Trung trên khắp thế giới. Hệ điều hành này tích hợp nhiều tính năng và công cụ hữu ích cho người dùng Trung Quốc, bao gồm giao diện người dùng được tùy chỉnh để phù hợp với văn hóa và thói quen sử dụng của người dùng trong khu vực này.

Ubuntu Kylin cũng cung cấp hỗ trợ đầy đủ cho các ứng dụng và dịch vụ phổ biến ở Trung Quốc, như ngữ pháp và bộ gõ tiếng Trung, đem lại trải nghiệm tốt hơn cho người dùng.

Xem thêm: Linux là gì? | Tổng hợp kiến thức [A-Z] hệ điều hành Linux

2. Lịch sử hình thành và phát triển của hệ điều hành Ubuntu

Trải qua hơn 2 thập kỷ, Ubuntu đã trở thành một trong những hệ điều hành phổ biến và được ưa chuộng nhất trên thế giới, với sự cống hiến của cộng đồng phát triển và người dùng trên khắp hành tinh.

Năm 2004: Ubuntu ra đời do Mark Shuttleworth, một doanh nhân người Nam Phi, thành lập. Mục tiêu của ông là tạo ra một hệ điều hành dựa trên Debian mà dễ sử dụng và miễn phí cho mọi người.

Ngày 20 tháng 10 năm 2004: Phiên bản đầu tiên, Ubuntu 4.10 (tên mã Warty Warthog), được phát hành. Nó tập trung vào đơn giản hóa giao diện và tạo trải nghiệm tốt hơn cho người dùng mới.

Năm 2006: Phiên bản Ubuntu 6.06 (tên mã Dapper Drake) được công nhận là một phiên bản LTS (Long Term Support), hỗ trợ trong 3 năm cho máy tính cá nhân và 5 năm cho máy chủ.

Năm 2011: Ubuntu 11.04 (tên mã Natty Narwhal) giới thiệu giao diện Unity thay thế cho Gnome, tạo nên một trải nghiệm mới cho người dùng.

Năm 2017: Ubuntu 17.04 (tên mã Zesty Zapus) chuyển về giao diện Gnome 3 thay vì Unity, đánh dấu sự thay đổi lớn trong trải nghiệm người dùng.

Năm 2020: Ubuntu 20.04 LTS (tên mã Focal Fossa) được phát hành, là phiên bản LTS mới nhất tính đến thời điểm hiện tại. Nó tập trung vào cải thiện hiệu suất, bảo mật và tích hợp các công nghệ mới.

Hiện tại: Ubuntu vẫn tiếp tục phát triển và cung cấp nhiều phiên bản khác nhau cho các mục đích sử dụng khác nhau, bao gồm cả phiên bản dành cho máy tính cá nhân, máy chủ và thiết bị IoT.

3. Các tính năng nổi bật của Ubuntu là gì?

3.1. Thừa hưởng tính năng đặc biệt của Linux

Ubuntu được xây dựng trên nền tảng Linux, mang lại các ưu điểm cốt lõi như tính ổn định, bảo mật và độ tin cậy cao của hệ điều hành mã nguồn mở.

3.2. Hỗ trợ trong quá trình cài đặt

Quá trình cài đặt Ubuntu được thiết kế để dễ dàng, đặc biệt là với giao diện cài đặt đồ họa và các hướng dẫn rõ ràng, giúp người dùng dễ dàng cài đặt hệ điều hành trên máy tính.

3.3. Giao diện thân thiện

Ubuntu cung cấp giao diện người dùng thân thiện và hiện đại, giúp người dùng tương tác và làm việc một cách dễ dàng và trực quan.

3.4. Kho ứng dụng miễn phí

Ubuntu đi kèm với Ubuntu Software Center, một kho ứng dụng cung cấp hàng nghìn phần mềm và ứng dụng miễn phí mà người dùng có thể cài đặt và sử dụng.

3.5. Hệ điều hành hoàn toàn miễn phí

Nếu bạn thắc mắc Ubuntu là hệ điều hành gì thì Ubuntu là một hệ điều hành mã nguồn mở và hoàn toàn miễn phí để sử dụng, giúp người dùng tiết kiệm chi phí trong việc sử dụng hệ điều hành.

3.6. Cơ chế bảo mật cao

Ubuntu đặt sự chú trọng lớn đến bảo mật. Hệ điều hành này được cập nhật thường xuyên để khắc phục các lỗ hổng bảo mật và cung cấp các cơ chế bảo mật mạnh mẽ.

3.7. Tốn rất ít tài nguyên phần cứng

Ubuntu được tối ưu hóa để sử dụng ít tài nguyên phần cứng, giúp hệ thống hoạt động mượt mà và hiệu quả trên các máy tính có cấu hình thấp.

4. Ưu điểm và nhược điểm của hệ điều hành Ubuntu là gì?

4.1. Ưu điểm của hệ điều hành Ubuntu là gì?

Miễn phí và mã nguồn mở: Ubuntu là một hệ điều hành mã nguồn mở và hoàn toàn miễn phí để sử dụng.

Tính ổn định và bảo mật cao: Ubuntu được thiết kế để hoạt động ổn định và bền bỉ trong môi trường khác nhau, và cộng đồng mã nguồn mở liên tục kiểm tra và cập nhật mã nguồn để bảo vệ khỏi các lỗ hổng bảo mật.

Giao diện thân thiện: Ubuntu cung cấp giao diện người dùng thân thiện và hiện đại, giúp người dùng tương tác và làm việc dễ dàng.

Hỗ trợ đa dạng phần cứng: Ubuntu hỗ trợ nhiều loại phần cứng khác nhau, từ PC đến server và các thiết bị nhúng khác.

Kho ứng dụng đa dạng: Ubuntu đi kèm với Ubuntu Software Center, nơi người dùng có thể dễ dàng cài đặt hàng nghìn phần mềm và ứng dụng miễn phí.

4.2. Nhược điểm của hệ điều hành Ubuntu là gì?

Hỗ trợ phần cứng hạn chế: Mặc dù Ubuntu đã cải thiện rất nhiều trong việc hỗ trợ phần cứng, nhưng vẫn có thể tồn tại những vấn đề với một số loại phần cứng đặc biệt.

Có thể gặp khó khăn cho người dùng mới: Dành cho những người dùng mới sử dụng Linux, việc thích nghi với hệ thống và học cách dùng Ubuntu với các lệnh Ubuntu cơ bản có thể gặp khó khăn ban đầu.

Không hỗ trợ ứng dụng Windows natively: Một số ứng dụng Windows không thể chạy trực tiếp trên Ubuntu mà cần sử dụng các công cụ giả lập.

Có thể gặp vấn đề xung đột với một số phần mềm chuyên dụng: Một số phần mềm chuyên dụng cho một số ngành công nghiệp có thể không có phiên bản tương thích với Ubuntu.

Sự phân mảnh của phiên bản: Ubuntu có nhiều phiên bản và biến thể, điều này có thể gây khó khăn cho người dùng khi lựa chọn phiên bản phù hợp.

Xem thêm: VPS Là Gì? Những Điều Bạn Cần Biết Về Máy Chủ Ảo VPS

5. Sự khác nhau giữa hệ điều hành Ubuntu và Windows là gì?

So sánh Ubuntu và Windows:

Tính năng	Ubuntu	Windows
Loại hệ điều hành	Linux	Proprietary
Giá	Miễn phí	Phải mua bản quyền
Giao diện người dùng	Có nhiều tùy chọn giao diện như GNOME, KDE	Giao diện chính là Windows Explorer
Hiệu suất	Thường hoạt động tốt trên cấu hình thấp	Yêu cầu cấu hình tốt hơn
Bảo mật	Tích hợp các cơ chế bảo mật cao	Đôi khi gặp vấn đề về bảo mật
Cài đặt phần mềm	Sử dụng trình quản lý gói (APT)	Thường dùng các file cài đặt (.exe)
Tương thích phần mềm	Có thể cài đặt và chạy phần mềm Windows qua Wine	Hỗ trợ nhiều phần mềm phổ biến
Quyền kiểm soát	Thường cần sử dụng Terminal để cấu hình	Giao diện dễ sử dụng cho cấu hình
Hỗ trợ cộng đồng	Cộng đồng sôi nổi với tài liệu và hỗ trợ	Có tài liệu và cộng đồng lớn

Lưu ý rằng mỗi hệ điều hành có các ưu điểm và hạn chế riêng, và sự lựa chọn giữa Ubuntu và Windows phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng và sở thích của người dùng.

6. Vậy nên lựa chọn hệ điều hành Ubuntu hay Windows?

Quyết định lựa chọn giữa hệ điều hành Ubuntu và Windows phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm mục đích sử dụng, kiến thức kỹ thuật, ưu tiên cá nhân và yêu cầu cụ thể của bạn.

Dưới đây là một số điểm để bạn có thể xem xét khi đưa ra quyết định:

Lựa chọn Ubuntu trong những trường hợp sau:

Bạn đang tìm kiếm một hệ điều hành miễn phí và mã nguồn mở.
Bạn quan tâm đến bảo mật và tích hợp các cơ chế bảo mật cao.
Bạn có kiến thức kỹ thuật Linux cơ bản hoặc mong muốn tìm hiểu về hệ điều hành mã nguồn mở này.
Bạn muốn sử dụng các công cụ phát triển và dịch vụ đám mây miễn phí được tích hợp sẵn trong Ubuntu.

Lựa chọn Windows trong những trường hợp sau:

Bạn cần sử dụng các ứng dụng hoặc phần mềm độc quyền chỉ chạy trên Windows.
Bạn không quen thuộc với môi trường Linux và muốn sử dụng giao diện Windows dễ sử dụng.
Bạn muốn sử dụng các trò chơi hoặc ứng dụng nổi tiếng chỉ có trên Windows.
Bạn cần một hệ điều hành cho môi trường doanh nghiệp với sự hỗ trợ của Microsoft.

Cả hai hệ điều hành đều có ưu điểm và hạn chế riêng, và quyết định cuối cùng nên phụ thuộc vào nhu cầu cụ thể của bạn. Bạn cũng có thể sử dụng cả hai hệ điều hành song song trên cùng một máy tính nếu cần.

7. Những lưu ý khi sử dụng hệ điều hành Ubuntu là gì?

Khi sử dụng hệ điều hành Ubuntu, có một số điều quan trọng mà người dùng cần lưu ý:

Kiểm tra tương thích phần cứng: Trước khi cài đặt Ubuntu, hãy kiểm tra tính tương thích của phần cứng máy tính với hệ điều hành này để tránh gặp vấn đề không tương thích.

Sao lưu dữ liệu: Trước khi cài đặt hoặc nâng cấp Ubuntu, nên sao lưu dữ liệu quan trọng. Điều này giúp đảm bảo rằng bạn không mất dữ liệu trong quá trình cài đặt.

Chọn phiên bản phù hợp: Ubuntu có nhiều phiên bản khác nhau, bao gồm phiên bản LTS (Long Term Support) và phiên bản mới nhất. Hãy chọn phiên bản phù hợp với mục tiêu sử dụng của bạn.

Thích nghi với giao diện: Giao diện của Ubuntu có thể khác biệt so với các hệ điều hành khác. Hãy dành thời gian để làm quen và thích nghi với giao diện này.

Học cách sử dụng Terminal: Terminal (dòng lệnh) là công cụ mạnh mẽ trong Ubuntu. Học cách sử dụng các lệnh cơ bản có thể giúp bạn thực hiện các tác vụ nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Cập nhật thường xuyên: Hãy đảm bảo cập nhật hệ thống và phần mềm thường xuyên để đảm bảo tính bảo mật và ổn định.

Tìm hiểu về ứng dụng phần mềm: Tìm hiểu về các ứng dụng thay thế cho các phần mềm Windows mà bạn sử dụng trước đó, vì không phải tất cả các phần mềm Windows đều có phiên bản dành cho Ubuntu.

Tham gia cộng đồng: Cộng đồng Ubuntu rất lớn và hỗ trợ. Hãy tham gia diễn đàn và nhóm trao đổi kinh nghiệm để học hỏi và giải quyết các vấn đề mà bạn gặp phải.

Thận trọng khi cài đặt phần mềm từ nguồn không rõ: Khi cài đặt phần mềm từ nguồn không rõ, hãy đảm bảo rằng chúng không có mã độc hoặc phần mềm độc hại.

Đọc tài liệu và hướng dẫn: Ubuntu đi kèm với nhiều tài liệu hướng dẫn và hỗ trợ trực tuyến. Hãy sử dụng tài liệu này để giúp bạn làm quen và tận dụng tốt hệ điều hành Ubuntu.

Xem thêm: Tổng Hợp 16 Phần Mềm Quản Lý Hosting Đơn Giản Và Hiệu Quả

8. Một số câu hỏi thường gặp về Ubuntu là gì?

8.1. Hệ điều hành Ubuntu và Linux có giống nhau không?

Nếu bạn đang thắc mắc phần mềm Ubuntu là gì và có giống Linux không, thì thực sự Ubuntu và Linux có mối liên hệ chặt chẽ, nhưng chúng không hoàn toàn giống nhau.

Linux:

Linux là một nhân hệ điều hành (kernel) mã nguồn mở được phát triển bởi Linus Torvalds và cộng đồng.
Linux Kernel là phần cốt lõi của hệ điều hành, quản lý tài nguyên phần cứng và cung cấp các dịch vụ cơ bản.
Hệ điều hành Linux được tạo thành từ việc kết hợp nhân Linux Kernel với các thành phần khác như các tiện ích, thư viện, giao diện người dùng và ứng dụng.

Ubuntu:

Ubuntu là một bản phân phối (distribution) của hệ điều hành Linux.
Bản phân phối Ubuntu bao gồm nhân Linux Kernel, các công cụ và thư viện cần thiết, giao diện người dùng (thường là GNOME), và một số ứng dụng tiêu chuẩn.
Ubuntu là một trong nhiều bản phân phối Linux có sẵn và được phát triển bởi Canonical Ltd. Ubuntu nổi tiếng với việc tập trung vào sự dễ dàng sử dụng và khả năng tương thích.

Ta có thể thấy, Linux là nhân hệ điều hành mã nguồn mở, trong khi Ubuntu là một bản phân phối hệ điều hành Linux cụ thể.

Các bản phân phối Linux khác nhau như Fedora, Debian, CentOS, và nhiều bản khác cũng được tạo ra bằng cách kết hợp Linux Kernel với các thành phần khác để tạo ra một hệ điều hành hoàn chỉnh.

8.2. Có nên sử dụng Ubuntu thay thế cho Windows 10 hay không?

Việc sử dụng Ubuntu thay thế cho Windows 10 phụ thuộc vào nhiều yếu tố và nhu cầu cụ thể của từng người. Dưới đây là một số lý do mà bạn có thể cân nhắc khi quyết định liệu nên sử dụng Ubuntu hay không:

Lợi ích:

Miễn phí và mã nguồn mở: Ubuntu là một hệ điều hành mã nguồn mở và hoàn toàn miễn phí. Điều này giúp bạn tiết kiệm tiền và có quyền tự do sử dụng, sao chép và thay đổi mã nguồn.
Bảo mật: Ubuntu thường được coi là an toàn hơn so với Windows, với ít khả năng bị tấn công bởi virus và phần mềm độc hại. Cơ cấu bảo mật Linux có thể giúp bảo vệ dữ liệu cá nhân của bạn.
Hiệu suất: Ubuntu thường làm việc hiệu quả trên các máy tính cấu hình thấp, giúp tối ưu hóa hiệu suất máy tính của bạn.
Sự linh hoạt: Ubuntu cung cấp sự linh hoạt trong việc tùy chỉnh và điều chỉnh giao diện và cài đặt theo ý muốn.
Hỗ trợ cộng đồng mạnh mẽ: Cộng đồng người dùng Ubuntu rất lớn và nhiệt tình, bạn có thể dễ dàng tìm kiếm hỗ trợ và giải đáp các vấn đề trên diễn đàn.

Nhược điểm và điểm cần xem xét:

Khả năng tương thích: Một số ứng dụng và chương trình phần mềm chưa hỗ trợ hoặc tương thích tốt trên Ubuntu. Điều này có thể gây khó khăn nếu bạn cần sử dụng những ứng dụng cụ thể.
Tương thích phần cứng: Một số phần cứng chưa được tối ưu hóa cho Ubuntu, dẫn đến việc gặp khó khăn trong việc nhận diện và sử dụng thiết bị.
Sự làm quen với giao diện: Giao diện của Ubuntu có thể khác so với Windows, nên bạn cần thời gian để làm quen và tìm hiểu cách sử dụng.
Khả năng kỹ thuật: Ubuntu yêu cầu một ít kiến thức về hệ thống và kỹ thuật để cài đặt và quản lý.

Kết luận lại, nếu bạn có nhu cầu sử dụng các ứng dụng đặc biệt chỉ có trên Windows hoặc bạn cảm thấy thoải mái với giao diện và cách sử dụng của Windows, bạn có thể tiếp tục sử dụng Windows 10.

Tuy nhiên, nếu bạn muốn trải nghiệm một hệ điều hành miễn phí, bảo mật và linh hoạt, Ubuntu là một lựa chọn hấp dẫn. Trước khi thay đổi, bạn hãy cân nhắc thử nghiệm Ubuntu trên một máy tính ảo hoặc đĩa USB boot để đảm bảo rằng nó phù hợp với nhu cầu và sở thích của mình nhé!

9. Tổng kết

Qua bài viết “Ubuntu là gì? So Sánh hệ điều hành Ubuntu & Windows“, ta có thể thấy Ubuntu là một hệ điều hành mã nguồn mở và miễn phí, mang đến tính ổn định, bảo mật và linh hoạt. So sánh với Windows, Ubuntu có lợi thế về bảo mật, hiệu suất và tính tương thích phần mềm miễn phí.

Tuy nhiên, Windows vẫn có thế mạnh về ứng dụng chuyên biệt và tương thích phần cứng. Lựa chọn giữa Ubuntu và Windows phụ thuộc vào nhu cầu cá nhân và sự quen thuộc với giao diện.

Nếu bạn đang sử dụng các dịch vụ của VinaHost và cần hỗ trợ kỹ thuật về Ubuntu, bạn có thể tìm hiểu thêm tại đây và đừng ngại ngần liên hệ với VinaHost qua thông tin sau: