Trong thời đại công nghệ 4.0, việc sử dụng Internet là điều không thể thiếu trong đời sống. Tuy nhiên, việc này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Trong đó, nguy cơ lớn nhất là bị mất dữ liệu, thông tin hoặc bị các tin tặc tấn công.

Để giải quyết vấn đề này, các chuyên gia đã phát minh ra công nghệ VPN để bảo vệ người dùng tốt hơn. Hãy cùng VinaHost tìm hiểu xem VPN là gì trong bài viết này nhé.

1. VPN là gì?

VPN là viết tắt của Virtual Private Network, nghĩa là Mạng riêng ảo.

Mạng riêng ảo là một mạng máy tính được thiết lập qua Internet. VPN có thể được sử dụng để truy cập các trang web không thể truy cập hoặc bị hạn chế truy cập.

VPN la gi — Công nghệ mạng riêng ảo giúp các thao tác của bạn trở nên dễ dàng

VPN hỗ trợ bạn truy cập Internet an toàn và bảo mật. Nó có khả năng tạo ra kết nối mạng riêng ảo giữa thiết bị của bạn và mạng Internet. Do đó, nó đóng vai trò như một lớp bảo vệ để bảo mật thông tin cá nhân và duy trì sự riêng tư của bạn trên không gian mạng.

Khi bạn kết nối với mạng riêng ảo, máy tính của bạn sẽ gửi tất cả lưu lượng truy cập của mình đến máy chủ VPN. Máy chủ VPN sau đó sẽ mã hóa lưu lượng truy cập và gửi nó qua mạng công cộng.

Điều này có nghĩa là thông tin cá nhân của bạn sẽ được mã hóa và truyền qua Internet một cách an toàn, ngăn chặn các mối đe dọa và rủi ro lớn như đánh cắp dữ liệu, tấn công mạng,… Bạn sẽ yên tâm sử dụng mạng công cộng và kết nối từ xa với máy chủ.

2. Cách thức và cơ chế hoạt động của VPN

Mạng riêng ảo hoạt động bằng cách ẩn địa chỉ IP của người dùng và mã hoá dữ liệu để chỉ những đối tượng được cấp quyền nhận dữ liệu mới có thể đọc được.

Về cơ bản, VPN hoạt động theo các bước sau:

Người dùng thiết lập kết nối mạng riêng ảo với nhà cung cấp dịch vụ VPN. Điều này có thể được thực hiện thông qua phần mềm VPN được cài đặt trên máy tính hoặc ứng dụng trên thiết bị di động của người dùng.
Nhà cung cấp dịch vụ mạng riêng ảo sẽ cấp cho người dùng một địa chỉ IP mới. Địa chỉ IP này sẽ được sử dụng để truy cập Internet.
Tất cả dữ liệu được truyền từ máy tính hoặc thiết bị di động của người dùng sẽ được mã hóa. Mã hóa này sẽ giúp bảo vệ dữ liệu khỏi bị đánh cắp hoặc đọc trộm bởi những kẻ tấn công.
Dữ liệu được mã hóa sẽ được chuyển tiếp qua mạng của nhà cung cấp dịch vụ VPN.
Tại điểm cuối của mạng riêng ảo, dữ liệu sẽ được giải mã và chuyển đến mạng đích.

3. Các giao thức VPN phổ biến hiện nay

Giao thức VPN có vai trò thiết yếu trong việc tạo lập kết nối an toàn và bảo vệ dữ liệu khi sử dụng mạng Internet. Giao thức VPN khá đa dạng nhằm đáp ứng các yêu cầu cụ thể của người dùng và các môi trường mạng. Bên dưới là một số giao thức VPN phổ biến hiện nay.

3.1. Giao thức PPTP (Point-to-Point Tunneling Protocol)

Giao thức PPTP là giao thức được phát triển từ Microsoft. PPTP cũng là giao thức phổ biến và đơn giản nhất cho phép cài đặt dễ dàng. Tuy nhiên, PPTP không có tính bảo mật cao, do đó rất dễ bị tấn công.

3.2. Giao thức L2TP (Layer 2 Tunneling Protocol)

Giao thức L2TP đem đến môi trường kết nối an toàn và có nhiệm vụ hỗ trợ mã hóa dữ liệu. L2TP thường kết hợp với giao thức mã hóa IPSec (Internet Protocol Security) để tăng cường tính bảo mật.

3.3. Giao thức IPSec (Internet Protocol Security)

Giao thức IPSec (Internet Protocol Security) là một bộ giao thức bảo mật được thiết kế để bảo vệ lưu lượng dữ liệu trên mạng Internet Protocol (IP). IPSec cung cấp hai dịch vụ bảo mật chính

Mã hóa: IPSec mã hóa dữ liệu để chỉ những đối tượng được ủy quyền mới có thể đọc được
Xác thực: IPSec xác thực nguồn và đích của dữ liệu để ngăn chặn việc giả mạo.

Xem thêm: 1.1.1.1 là gì? | Hướng dẫn cách Cài Đặt & Thay Đổi DNS 1.1.1.1

3.4. Giao thức OpenVPN

Giao thức OpenVPN là mã nguồn mở phổ biến và có thể hỗ trợ trên nhiều nền tảng. Giao thức này thường sử dụng SSL/TLS để thiết lập, kết nối và mã hóa dữ liệu. OpenVPN có tính linh hoạt và khả năng tùy chỉnh, vì vậy nó cũng được xem là giao thức phổ biến để triển khai mạng riêng ảo.

3.5. Giao thức SSTP (Secure Socket Tunneling Protocol)

Giao thức SSTP là giao thức được tạo ra bởi Microsoft, do đó nó chỉ hoạt động tốt trên hệ điều hành Windows. SSTP thường sử dụng SSL/TLS để mã hóa dữ liệu và cung cấp kết nối an toàn. Giao thức SSTP hoạt động trên cổng TCP 443 nên có thể vượt qua các rào cản và hạn chế trên không gian mạng.

4. Lý do nên lựa chọn sử dụng VPN

Những lý do để lựa chọn sử dụng VPN có thể kể đến như sau.

4.1. Tránh tình trạng theo dõi ISP

Khi bạn truy cập Internet, nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) của bạn có thể thấy tất cả các trang web và ứng dụng mà bạn truy cập. Điều này bao gồm thông tin cá nhân, địa chỉ IP, lịch sử duyệt web và các trang web mà bạn truy cập. Nếu bạn muốn tránh tình trạng theo dõi ISP, bạn có thể sử dụng VPN. Mạng riêng ảo hoạt động bằng cách mã hóa dữ liệu của bạn trước khi nó được gửi qua Internet. Điều này ngăn ISP nhìn thấy thông tin mà bạn đang truy cập.

4.2. Dễ dàng mua sản phẩm từ xa

Dưới đây là một số lý do cụ thể khiến việc sử dụng VPN có thể giúp bạn dễ dàng mua sản phẩm từ xa:

Truy cập các trang web bán lẻ và nền tảng thương mại điện tử ở các quốc gia khác: VPN cho phép bạn kết nối với máy chủ ở các quốc gia khác. Điều này có thể hữu ích nếu bạn muốn mua sản phẩm chỉ bán giới hạn trong một quốc gia nhất định.
Thay đổi vị trí của bạn để tránh các hạn chế: Một số quốc gia có các hạn chế đối với việc mua sắm trực tuyến. Ví dụ như cấm mua rượu trực tuyến. Mạng riêng ảo có thể giúp bạn thay đổi vị trí của mình để tránh các hạn chế này.
Tăng cường quyền riêng tư của bạn: VPN sẽ ẩn địa chỉ IP của bạn. Điều này có thể hữu ích nếu bạn muốn tăng cường quyền riêng tư của mình khi mua sắm trực tuyến.

4.3. Đảm bảo quyền riêng tư & kết nối an toàn

Nếu không có mạng ảo riêng thì các thông tin và dữ liệu cá nhân như mật khẩu, thông tin thẻ tín dụng, thông tin tài khoản ngân hàng, lịch sử trình duyệt web sẽ bị lưu lại. Trong trường hợp xấu, các thông tin đó của bạn sẽ bị phát tán và rao bán cho các bên thứ 3. Khi sử dụng mạng riêng ảo, công nghệ mã hóa sẽ giữ bí mật các thông tin này, bạn sẽ không bị lộ thông tin khi kết nối qua mạng Wi-Fi công cộng.

4.4. Truy cập vào các website bị hạn chế

Một trong những lý do phổ biến nhất để sử dụng VPN là truy cập vào các trang web và ứng dụng bị hạn chế. Ví dụ, vài quốc gia có thể chặn truy cập vào một số trang Web nhất định. Mạng riêng ảo có thể giúp người dùng truy cập các trang web và ứng dụng này bằng cách ẩn địa chỉ IP của họ và cho phép họ kết nối với một máy chủ VPN ở một quốc gia khác, nơi các trang web và ứng dụng đó không bị hạn chế.

4.5. Kết nối Wi-Fi miễn phí và an toàn

Wi-Fi miễn phí là một tiện ích tuyệt vời, nhưng nó cũng có thể là một mối đe dọa đối với quyền riêng tư và bảo mật của bạn. Khi bạn kết nối với Wi-Fi miễn phí, bạn đang chia sẻ kết nối Internet của mình với tất cả những người khác cũng đang sử dụng điểm truy cập đó. Điều này có nghĩa là bất kỳ ai cũng có thể truy cập dữ liệu của bạn, bao gồm thông tin cá nhân, mật khẩu và thông tin tài chính.

Sử dụng VPN khi kết nối Wi-Fi miễn phí có thể giúp bảo vệ bạn khỏi các mối đe dọa này. VPN mã hóa dữ liệu của bạn trước khi nó được truyền qua Internet, giúp ngăn chặn những kẻ tấn công truy cập vào nó. Mạng riêng ảo cũng có thể giúp bạn ẩn địa chỉ IP của mình, giúp bạn truy cập Internet mà không bị theo dõi.

4.6. Bảo mật thông tin khi truy cập website

Khi truy cập website, người dùng thường phải cung cấp một số thông tin cá nhân, chẳng hạn như tên, địa chỉ email, số điện thoại,…. Đây là những thông tin có thể bị đánh cắp hoặc đọc trộm bởi những kẻ tấn công. VPN có thể giúp bảo vệ thông tin cá nhân của người dùng khi truy cập website bằng cách mã hóa dữ liệu.

Tuy nhiên, mạng riêng ảo không thể đảm bảo 100% bảo mật thông tin của người dùng. Do đó, bạn vẫn nên thực hiện các biện pháp bảo mật khác, chẳng hạn như sử dụng mật khẩu mạnh và không cung cấp thông tin cá nhân trên các trang web không đáng tin cậy.

4.7. Hỗ trợ download phần mềm ẩn danh

Khi tải phần mềm với mạng riêng ảo thì không ai có thể theo dõi những gì bạn đang tải xuống, bao gồm cả nhà cung cấp dịch vụ Internet. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng VPN không thể bảo vệ người dùng khỏi tất cả các mối đe dọa. Ví dụ, VPN không thể bảo vệ bạn khỏi các phần mềm độc hại. Do đó, người dùng vẫn nên thận trọng khi tải xuống phần mềm từ các nguồn không an toàn.

Xem thêm: Mạng MAN là gì | Tổng hợp kiến thức [A-Z] về mạng MAN

5. Đặc điểm khi sử dụng mạng VPN

Có nhiều yếu tố để bạn quyết định chọn VPN cho mỗi lần truy cập trên không gian mạng như tốc độ đường truyền nhanh hoặc tính an toàn và bảo mật. Mặc dù vậy nhưng bạn vẫn nên tìm hiểu kỹ các ưu điểm và hạn chế trước khi sử dụng mạng riêng ảo.

5.1. Ưu điểm khi sử dụng VPN

Mạng riêng ảo mang lại nhiều ưu điểm cho người dùng, bao gồm:

Bảo vệ dữ liệu: Giúp người dùng tránh khỏi việc bị đánh cắp hoặc đọc trộm thông tin bằng cách mã hóa dữ liệu trước khi truyền qua Internet.
Đảm bảo tính riêng tư: VPN giúp ẩn địa chỉ IP của người dùng. Điều này có nghĩa là người dùng có thể truy cập Internet mà không bị theo dõi bởi các bên thứ ba, chẳng hạn như nhà cung cấp dịch vụ Internet.
Truy cập từ xa: Mạng riêng ảo cho phép người dùng truy cập mạng nội bộ của công ty từ xa. Điều này rất hữu ích cho các nhân viên làm việc từ xa hoặc những người thường xuyên di chuyển.
Truy cập các trang web và ứng dụng bị chặn: Người dùng có thể sử dụng VPN để truy cập các trang web và ứng dụng bị chặn bởi các nhà cung cấp dịch vụ Internet.
Thay đổi vị trí: Mạng riêng ảo có thể được sử dụng để thay đổi vị trí của người dùng, giúp truy cập nội dung chỉ khả dụng ở các khu vực cụ thể.

5.2. Nhược điểm khi sử dụng VPN

VPN cũng có một vài nhược điểm như:

Giảm tốc độ kết nối Internet: Mạng riêng ảo hoạt động bằng cách mã hóa dữ liệu trước khi được truyền qua Internet. Điều này có thể làm giảm tốc độ kết nối Internet, đặc biệt là khi kết nối Internet của người dùng có băng thông thấp.
Tốn chi phí: Có nhiều nhà cung cấp dịch vụ mạng riêng ảo, bao gồm cả VPN miễn phí và VPN trả phí. VPN miễn phí thường có tốc độ chậm và tính năng hạn chế. VPN trả phí thường có tốc độ nhanh hơn và tính năng đầy đủ hơn, nhưng phí sử dụng sẽ được tính hàng tháng hoặc hàng năm.
Có thể bị chặn: Một số trang web và ứng dụng có thể chặn người dùng sử dụng VPN.

Xem thêm: [Hướng Dẫn] Cách tạo VPN từ VPS Windows, VPS Linux

6. Cách thiết lập, cài đặt và sử dụng VPN chi tiết

Cách thức cài và sử dụng VPN không khó. Trong phần này, VinaHost sẽ minh họa các bước thực hiện trên máy tính đang chạy trên hệ điều hành Windows 8 đến Windows 10.

Đầu tiên, bạn phải click 2 lần chuột phải vào biểu tượng Wi-Fi và chọn mục Open Network & Internet.
Tiếp đến, bạn chọn VPN và thiết lập kết nối bằng cách chọn Add ASP.NET Network connection.
Sau khi kết nối xong, giao diện truy cập sẽ hiển thị như ảnh minh họa.
Bạn chọn VPN Provider. Tiếp theo, bạn nhập thông tin mạng ảo và địa chỉ máy chủ cần truy cập vào ô.
Trong mục VPN Type, bạn chọn khu vực địa lý sao cho phù hợp với nhu cầu truy cập của bạn.

Xem thêm: Mạng WAN là gì | Tổng hợp kiến thức [A-Z] về mạng WAN

7. Các hình thức sử dụng Mạng VPN dành cho doanh nghiệp?

Doanh nghiệp thường sử dụng theo 2 hình thức sau đây.

VPN client to site

VPN client là gì? Đây là loại mạng riêng ảo giúp các bạn kết nối đến mạng riêng và ở xa, thông qua một VPN server. Thông thường, để sử dụng VPN client to site, thiết bị của bạn phải cài một phần mềm VPN client. Nếu không, máy của bạn sẽ không kết nối được tới VPN server.

Khi khởi động VPN client trên máy tính cá nhân, bạn cần sử dụng tên người dùng và mật khẩu để xác thực. Sau đó, bạn sẽ tiếp tục khởi tạo đường truyền VPN đã được mã hóa từ máy cá nhân của bạn đến mạng riêng ở xa.

Tiếp theo, dữ liệu từ máy của bạn đến mạng ở xa sẽ được truyền trên đường truyền riêng biệt, an toàn và bảo mật. Một trong các VPN client to site thịnh hành nhất hiện nay là OpenVPN.

VPN client to site thường được sử dụng để:

Truy cập vào các mạng riêng ở xa. Ví dụ, các bạn có thể truy cập vào máy chủ chỉ có mạng LAN trong trung tâm dữ liệu.
Truy cập mạng an toàn và bảo mật thông qua việc kết nối qua mạng riêng ảo.
Ẩn địa chỉ IP thật của thiết bị cá nhân trên không gian mạng.

VPN site to site

Nếu bạn có một mạng ở văn phòng Hà Nội, một mạng ở văn phòng Tp.HCM và hai mạng riêng này cần kết nối cùng nhau để chia sẻ hoặc trao đổi dữ liệu thì nên sử dụng VPN site to site.

VPN site to site là một dạng mạng riêng ảo kết nối 2 hay nhiều mạng riêng với nhau thông qua đường truyền an toàn và bảo mật. VPN site to site giúp mở rộng mạng của doanh nghiệp, giúp cho những chi nhánh ở các nơi khác nhau có thể truy cập đến các ứng dụng hay tài nguyên dùng chung. Một trong các VPN site to site thịnh hành nhất hiện nay là IPsec.

VPN site to site giúp giải quyết nhiều vấn đề cho doanh nghiệp như:

Kết nối mạng giữa các trung tâm dữ liệu với nhau
Kết nối giữa trung tâm dữ liệu với VPS trên cloud
Kết nối mạng giữa trụ sở với các chi nhánh văn phòng

Tham khảo: Bảng Giá Thuê Máy Chủ Server

8. Một số câu hỏi liên quan đến VPN

Khi tìm hiểu VPN là gì, bạn có thể sẽ gặp những thắc mắc sau.

Nên lựa chọn VPN có trả phí hay miễn phí?

Phương án VPN miễn phí trở nên hữu ích khi bạn có ngân sách hạn chế. Tuy nhiên, nguồn doanh thu chính của các nhà cung cấp các dịch vụ VPN miễn phí là từ quảng cáo. Nếu bạn chọn dùng VPN miễn phí, thì bạn phải chấp nhận xem quảng cáo.

Ngoài ra, bạn sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị ghi lại nhật ký truy cập cá nhân và bán thông tin. Hai nhược điểm này thường được ẩn trong các điều khoản và điều kiện sử dụng.

Vì sao doanh nghiệp lại lựa chọn sử dụng VPN?

Doanh nghiệp lựa chọn sử dụng mạng riêng ảo vì nó mang lại một loạt các lợi ích bảo mật và tăng cường khả năng làm việc từ xa. Mạng riêng ảo giúp bảo vệ dữ liệu quan trọng của doanh nghiệp trước các mối đe dọa mạng. VPN cũng tạo ra một kênh kết nối các vị trí địa lý khác nhau, làm cho việc chia sẻ thông tin và truy cập tài nguyên nội bộ trở nên an toàn và hiệu quả hơn.

Đồng thời, sử dụng mạng riêng ảo giúp doanh nghiệp duy trì tính ẩn danh, ngăn chặn theo dõi trực tuyến, và đảm bảo rằng thông tin quan trọng không bị rõ rỉ. Điều này không chỉ tăng cường bảo mật mạng, mà còn tạo điều kiện cho mô hình làm việc linh hoạt và hiệu quả hơn.

VPN trên Iphone là gì?

Trên điện thoại Iphone, VPN giúp bạn bảo vệ thông tin cá nhân khỏi các hacker. Đồng thời, bạn cũng có thể truy cập vào các trang web và dịch vụ bị chặn trong khu vực bạn đang sinh sống. Việc tìm các ứng dụng VPN dành cho Iphone trên App Store khá dễ dàng, ví dụ như NordVPN, Surfshark và ExpressVPN.

Sau khi đã cài đặt vào điện thoại, bạn chỉ cần đăng nhập vào ứng dụng VPN đó và kết nối với máy chủ VPN. Các thông tin cá nhân và truy cập của bạn sẽ nằm trong vùng an toàn.

Khi sử dụng Wi-Fi miễn phí ở một khu vực công cộng (siêu thị, sân bay, nhà ga, cửa hàng tiện lợi, quán cà phê,…), những nơi này không có bất cứ lớp bảo mật an toàn nào. Một số hacker sẽ lợi dụng kẽ hở này để khai thác tất cả thông tin và phiên truy cập của các bạn.

Nếu bạn đang truy cập từ một liên kết cá nhân hoặc có tính nhạy cảm, thì đây trở thành miếng mồi ngon để hacker hành động. Hackers có thể tống tiền bạn hoặc uy hiếp bạn trên không gian mạng.

Ngoài ra, hackers có thể truy vấn mật khẩu trên thiết bị, ứng dụng và trang web bạn đã sử dụng. Do đó, khi truy cập vào Wifi công cộng, bạn nên hạn chế truy cập vào các ứng dụng dịch vụ ngân hàng và ví điện tử để không bị lộ thông tin quan trọng.

VPN Server là gì?

Máy chủ VPN là hệ thống máy tính cho phép bạn kết nối với Internet một cách an toàn và riêng tư. Khi sử dụng VPN server, lưu lượng truy cập Internet của bạn được mã hóa và định tuyến qua máy chủ, do đó, người khác sẽ không biết bạn đang làm gì trên không gian mạng.

Điều này rất hữu ích khi bạn muốn bảo vệ quyền riêng tư, truy cập nội dung bị chặn hoặc kết nối với mạng từ xa.

Xem thêm: Network là gì? | [SO SÁNH] giữa Internet và Network

9. Tổng kết

Qua bài viết “VPN Là Gì? Hướng Dẫn Cài Đặt và Sử Dụng VPN [A-Z]“, ta có thể thấy được tầm quan trọng và ứng dụng thực tiễn của mạng riêng ảo đối với người dùng cá nhân và tổ chức, doanh nghiệp. Nếu cần tư vấn thêm, bạn có thể liên hệ với VinaHost qua: