Thu hồi tên miền là gì? Đây là việc hủy bỏ quyền sở hữu và quyền truy cập của một cá nhân hoặc tổ chức đối với một tên miền cụ thể. Quy trình này thường được thực hiện bởi cơ quan quản lý tên miền có liên quan (như ICANN, VNNIC) do vi phạm các điều khoản và điều kiện đăng ký tên miền hoặc các quy định pháp luật liên quan. Cùng VinaHost tìm hiểu các quy định liên quan đến thu hồi tên miền nhé!
1. Tổng quan kiến thức về thu hồi tên miền
1.1. Thu hồi tên miền là gì?
Thu hồi tên miền là quá trình mà cơ quan quản lý tên miền hoặc nhà đăng ký tên miền tiến hành lấy lại quyền sở hữu của một tên miền từ người đăng ký hiện tại. Tên miền có thể bị thu hồi bởi nhiều nguyên nhân khác nhau như hết hạn, chủ sở hữu vi phạm quy định sử dụng…
Việc thu hồi tên miền có thể gây ra nhiều ảnh hưởng với người dùng như mất tài sản kỹ thuật số, gián đoạn hoạt động kinh doanh và tổn hại đến thương hiệu của cá nhân, doanh nghiệp. Do đó, chủ sở hữu tên miền cần phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định và điều kiện, gia hạn tên miền đúng hạn và sử dụng tên miền đúng mục đích để tránh rủi ro bị thu hồi.
1.2. Việc thu hồi tên miền do ai quản lý?
Việc thu hồi tên miền được thực hiện bởi các cơ quan quản lý tên miền quốc tế, cơ quan quản lý tên miền quốc gia hoặc nhà đăng ký tên miền:
Cơ quan quản lý tên miền quốc gia (NIC):
Ở mỗi quốc gia, có một cơ quan chịu trách nhiệm quản lý các tên miền cấp cao nhất mã quốc gia (ccTLDs), ví dụ như tại Việt Nam, VNNIC (Trung tâm Internet Việt Nam) sẽ quản lý tên miền .vn. Cơ quan này có quyền thu hồi tên miền nếu người đăng ký vi phạm các quy định và điều kiện.
Tổ chức quản lý tên miền quốc tế (ICANN):
ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) là tổ chức quản lý tên miền và địa chỉ IP toàn cầu. ICANN giám sát các tên miền cấp cao nhất chung (gTLDs) như .com, .net, .org. ICANN có thể can thiệp và thu hồi tên miền trong các trường hợp vi phạm nghiêm trọng hoặc theo quyết định của các tranh chấp được giải quyết qua UDRP (Uniform Domain-Name Dispute-Resolution Policy).
Nhà đăng ký tên miền (Domain registrars):
Nhà đăng ký tên miền là các công ty được ICANN hoặc cơ quan quản lý tên miền quốc gia ủy quyền để bán và quản lý tên miền. Các nhà đăng ký có thể thu hồi tên miền nếu người đăng ký không tuân thủ các điều khoản dịch vụ, không gia hạn tên miền đúng hạn, hoặc nếu có yêu cầu từ cơ quan quản lý cao hơn.
Trọng tài và tòa án:
Khi xảy ra tranh chấp hoặc kiện tụng liên quan đến quyền sở hữu tên miền, trọng tài hoặc tòa án có thể ra phán quyết về tranh chấp tên miền, yêu cầu thu hồi hoặc chuyển nhượng tên miền từ người đăng ký hiện tại sang bên thắng kiện. Quyết định này thường dựa trên các quy định pháp luật và các chính sách giải quyết tranh chấp tên miền.
Xem thêm: Tìm hiểu tên miền được phân cách bởi dấu gì? Có bao nhiêu loại?
2. Vì sao tên miền bị thu hồi?
Tên miền bị thu hồi vì nhiều lý do khác nhau, chủ yếu liên quan đến việc không tuân thủ các quy định, không gia hạn đúng hạn, tranh chấp quyền sở hữu hoặc sử dụng tên miền không đúng mục đích, cụ thể như sau:
Theo văn bản hòa giải, phán quyết của trọng tài, hoặc bản án, quyết định của tòa án về tranh chấp tên miền
Trong các trường hợp xảy ra tranh chấp tên miền, nếu các bên liên quan đạt được thỏa thuận thông qua hòa giải, hoặc nếu có phán quyết của trọng tài hay bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của tòa án, thì tên miền có thể bị thu hồi theo những văn bản pháp lý này. Điều này nhằm đảm bảo việc giải quyết tranh chấp một cách công bằng và tuân thủ pháp luật.
Theo yêu cầu của Bộ Thông tin và Truyền thông trong các trường hợp quy định tại Luật Viễn thông
Bộ Thông tin và Truyền thông có thẩm quyền yêu cầu thu hồi tên miền trong những trường hợp cụ thể được quy định tại Luật Viễn thông, bao gồm các vi phạm liên quan đến quản lý và sử dụng tài nguyên Internet hoặc các hành vi gây ảnh hưởng đến hệ thống viễn thông quốc gia.
Theo quyết định xử phạt vi phạm hành chính khi tên miền vi phạm quy định về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet
Nếu một tên miền bị sử dụng để vi phạm các quy định về quản lý, cung cấp, và sử dụng dịch vụ Internet, cơ quan chức năng có thể ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính bằng biện pháp thu hồi tên miền hoặc tịch thu phương tiện vi phạm. Điều này nhằm đảm bảo môi trường Internet an toàn và lành mạnh.
Theo yêu cầu của cơ quan điều tra hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi tên miền xâm phạm an ninh quốc gia hoặc trật tự an toàn xã hội
Khi việc sử dụng tên miền gây ra các mối đe dọa đến an ninh quốc gia hoặc trật tự an toàn xã hội, cơ quan điều tra hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền có thể yêu cầu thu hồi tên miền để đảm bảo rằng không có tên miền nào được sử dụng cho các mục đích gây hại đến quốc gia và xã hội.
Không nộp phí duy trì tên miền trong vòng 25 ngày sau khi tạm ngừng hoạt động
Tên miền cần được gia hạn định kỳ để duy trì quyền sử dụng. Nếu người đăng ký không nộp phí duy trì tên miền trong vòng 25 ngày sau khi tên miền bị tạm ngừng hoạt động, tên miền sẽ bị thu hồi. Vì vậy, chủ sở hữu tên miền cần có trách nhiệm duy trì tính hợp pháp và liên tục của tên miền.
Xem thêm: Vòng đời tên miền Quốc Tế và Việt Nam chi tiết A-Z
Vi phạm nguyên tắc đặt tên hoặc không cập nhật thông tin đăng ký trong vòng 30 ngày sau khi tạm ngừng hoạt động
Tên miền cần tuân thủ các nguyên tắc đặt tên do cơ quan quản lý quy định. Nếu một tên miền vi phạm các nguyên tắc này hoặc nếu thông tin đăng ký không được cập nhật kịp thời (trong vòng 30 ngày sau khi bị tạm ngừng hoạt động), tên miền sẽ bị thu hồi nhằm đảm bảo tính chính xác và hợp lệ của thông tin liên quan đến tên miền.
Theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính về sở hữu trí tuệ
Khi có vi phạm về sở hữu trí tuệ liên quan đến tên miền, cơ quan có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính có thể yêu cầu thu hồi tên miền để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và ngăn chặn việc sử dụng tên miền để vi phạm quyền lợi của các bên khác.
Các trường hợp khác được nêu trong quy định của Chính phủ
Ngoài các trường hợp cụ thể nêu trên, Chính phủ có thể quy định thêm các tình huống khác dẫn đến việc thu hồi tên miền. Điều này cho phép các quy định linh hoạt và phù hợp với các tình huống phát sinh mới trong quản lý và sử dụng tên miền.
Việc thu hồi tên miền thường là biện pháp cuối cùng khi người đăng ký không tuân thủ các quy định, không gia hạn đúng hạn, hoặc khi có tranh chấp về quyền sở hữu. Để tránh bị thu hồi tên miền, người đăng ký cần duy trì thông tin liên hệ chính xác, tuân thủ các điều khoản và điều kiện, sử dụng tên miền đúng mục đích và đảm bảo gia hạn tên miền kịp thời.
Dưới đây là danh sách các văn bản pháp luật có liên quan đến quy định thu hồi tên miền bạn có thể tham khảo:
- Thông tư số 24/2015/TT-BTTTT ngày 18/8/2015 của Bộ Thông tin và Truyền thông quy định về quản lý và sử dụng tài nguyên Internet.
- Thông tư số 21/2021/TT-BTTTT của Bộ Thông tin và Truyền thông sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 24/2015/TT-BTTTT.
- Luật Viễn thông (Điều 50).
- Thông tư liên tịch số 14/2016/TTLT-BTTTT-BKHCN ngày 08/6/2016 của Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Khoa học và Công nghệ hướng dẫn trình tự, thủ tục thay đổi, thu hồi tên miền vi phạm pháp luật về sở hữu trí tuệ.
Các văn bản này quy định rõ ràng các điều kiện và quy trình liên quan đến việc thu hồi tên miền và cần được tham khảo để đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật. Xem chi tiết tại đây.
Xem thêm: Bản khai đăng ký tên miền là gì? | Hướng dẫn hoàn thiện A-Z
3. Khi nào người dùng bị thu hồi tên miền?
Người dùng có thể bị thu hồi tên miền nếu không tuân thủ các quy định, chính sách hoặc yêu cầu liên quan đến việc sử dụng và duy trì tên miền. Dưới đây là các lý do phổ biến dẫn đến việc thu hồi tên miền:
3.1. Vi phạm quy định và chính sách về sử dụng tên miền
Người dùng có thể bị thu hồi tên miền nếu vi phạm các quy định và chính sách do cơ quan quản lý tên miền hoặc nhà đăng ký tên miền đặt ra như:
- Nội dung trang web vi phạm pháp luật hoặc đạo đức: Sử dụng tên miền nhạy cảm, nội dung trang web chứa thông tin kích động bạo lực, tuyên truyền thù địch, nội dung khiêu dâm, vi phạm bản quyền,…
- Hoạt động phi pháp trên tên miền: Sử dụng tên miền nguy hiểm cho các hoạt động lừa đảo, phát tán phần mềm độc hại, rửa tiền, tài trợ khủng bố,…
- Vi phạm các quy định về bảo mật thông tin: Không đảm bảo an ninh cho dữ liệu người dùng, dẫn đến rò rỉ thông tin cá nhân.
- Sử dụng tên miền cho mục đích thương mại trái phép: Sử dụng tên miền giả mạo thương hiệu, tổ chức uy tín để lừa đảo người dùng.
- Vi phạm các quy định về quảng cáo: Quảng cáo sai sự thật, gây nhầm lẫn cho người dùng.
Xem thêm: Tìm hiểu về tên miền báo chí, tin tức & Cách đăng ký A-Z
3.2. Không gia hạn tên miền đúng thời hạn
Tên miền có thời hạn đăng ký cụ thể, thường là một năm hoặc nhiều hơn, tùy thuộc vào điều kiện đăng ký ban đầu. Người dùng cần gia hạn tên miền trước khi hết hạn để duy trì quyền sở hữu. Nếu không gia hạn đúng thời hạn, tên miền sẽ trải qua các giai đoạn sau:
- Giai đoạn chờ gia hạn (Renewal Grace Period): Sau khi hết hạn, tên miền thường có một khoảng thời gian ngắn (thường là 30-45 ngày) để người dùng gia hạn mà không phải trả thêm phí.
- Giai đoạn chuộc lại (Redemption Grace Period): Nếu không gia hạn trong giai đoạn chờ, tên miền sẽ chuyển sang giai đoạn chuộc lại, trong đó người dùng có thể gia hạn với một khoản phí cao hơn.
- Giai đoạn xóa (Pending Delete): Nếu không gia hạn trong giai đoạn chuộc lại, tên miền sẽ bị đưa vào danh sách chờ xóa và sau đó sẽ bị xóa hoàn toàn, trở lại thị trường cho người khác đăng ký.
3.3. Cung cấp thông tin không đúng quy định
Khi đăng ký tên miền, người dùng phải cung cấp thông tin chính xác và cập nhật liên quan đến danh tính và liên hệ. Nếu thông tin này không chính xác hoặc giả mạo, cơ quan quản lý hoặc nhà đăng ký tên miền có quyền thu hồi tên miền. Các trường hợp cụ thể bao gồm:
- Thông tin liên hệ không chính xác: Nếu địa chỉ email, số điện thoại hoặc thông tin liên hệ khác không chính xác hoặc không thể liên lạc được, tên miền có thể bị thu hồi.
- Thông tin giả mạo: Sử dụng thông tin giả mạo hoặc không hợp lệ khi đăng ký tên miền cũng có thể dẫn đến việc thu hồi tên miền.
Xem thêm: [Miễn Phí] Đăng ký & Quản lý tên miền Tiếng Việt có dấu
4. Hướng dẫn chi tiết cách lấy lại tên miền bị thu hồi
Độ phức tạp, thời gian, quy trình thu hồi tên miền và lấy lại tên miền bị thu hồi có thể khác nhau tùy theo nhà cung cấp dịch vụ và quốc gia đăng ký tên miền. Chính vì vậy, bạn nên tham khảo kỹ các quy định và chính sách của nhà cung cấp dịch vụ tên miền trước khi đăng ký và sử dụng tên miền.
4.1. Liên hệ với đơn vị quản lý tên miền
Bước đầu tiên và quan trọng nhất là liên hệ với nhà đăng ký tên miền hoặc cơ quan quản lý tên miền:
- Xác định đơn vị quản lý tên miền của bạn: Thông tin này thường được cung cấp trong thông báo thu hồi tên miền hoặc trên trang web của nhà cung cấp dịch vụ tên miền.
- Liên hệ với đơn vị quản lý tên miền: Bạn có thể liên hệ qua email, điện thoại hoặc chat trực tuyến để trình bày về trường hợp của bạn và mong muốn được lấy lại tên miền.
- Cung cấp thông tin: Cung cấp đầy đủ thông tin về tên miền, bao gồm tên miền, lý do thu hồi (nếu bạn biết), thông tin đăng ký tên miền và bất kỳ thông tin nào khác mà đơn vị quản lý tên miền yêu cầu.
4.2. Xác minh thông tin chủ sở hữu tên miền
Sau khi liên hệ, bạn sẽ cần xác minh rằng bạn là chủ sở hữu hợp pháp của tên miền bằng việc cung cấp các thông tin xác thực như:
- Thông tin cá nhân: Họ tên, địa chỉ, số điện thoại, và email đã sử dụng để đăng ký tên miền.
- Chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu: Các giấy tờ tùy thân để xác thực danh tính.
- Hóa đơn hoặc biên lai thanh toán: Chứng minh bạn đã thanh toán phí đăng ký hoặc gia hạn tên miền.
Xem thêm: [Tổng hợp] Kiểm tra domain [Domain age | Lịch sử tên miền | Thông tin tên miền]
4.3. Thực hiện theo đúng yêu cầu của đơn vị quản lý tên miền
Nhà đăng ký hoặc cơ quan quản lý tên miền có thể yêu cầu bạn thực hiện một số hành động cụ thể để khôi phục tên miền, chẳng hạn như:
- Thanh toán phí: Nếu tên miền bị thu hồi do không gia hạn, bạn có thể phải trả phí gia hạn hoặc phí chuộc lại (Redemption Grace Period).
- Cập nhật thông tin: Đảm bảo thông tin liên hệ của bạn chính xác và cập nhật.
- Khắc phục vi phạm: Nếu tên miền bị thu hồi do vi phạm chính sách, bạn cần khắc phục vi phạm đó theo yêu cầu, ví dụ như xóa nội dung vi phạm khỏi trang web.
4.4. Chờ đợi xử lý
Sau khi bạn đã thực hiện đầy đủ các yêu cầu của nhà đăng ký hoặc cơ quan quản lý tên miền, quá trình xử lý khôi phục tên miền bị thu hồi sẽ được tiến hành. Thời gian xử lý có thể khác nhau tùy thuộc vào nhà đăng ký và mức độ phức tạp của vấn đề.
Hãy theo dõi trạng thái yêu cầu lấy lại tên miền bị thu hồi của bạn qua các kênh liên lạc mà nhà đăng ký cung cấp (email, hệ thống quản lý tài khoản, …) nhé!
4.5. Kiên nhẫn và theo dõi quá trình xử lý
Quá trình khôi phục tên miền có thể mất một thời gian, do đó bạn cần kiên nhẫn và tiếp tục theo dõi tình trạng yêu cầu của mình.
- Liên lạc thường xuyên: Nếu quá trình xử lý thu hồi tên miền kéo dài, hãy liên hệ định kỳ với nhà đăng ký để cập nhật tình hình. Đừng ngại liên lạc với đơn vị quản lý tên miền nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc thắc mắc nào.
- Lưu giữ bằng chứng: Giữ lại tất cả các email và biên lai liên quan đến việc yêu cầu khôi phục tên miền để sử dụng nếu cần thiết.
- Hỗ trợ pháp lý: Bạn cũng có thể tham khảo ý kiến luật sư nếu bạn gặp khó khăn trong việc lấy lại tên miền bị thu hồi.
Xem thêm: Transfer domain là gì | Hướng dẫn [A-Z] Transfer tên miền dễ dàng
5. Tổng kết
Mong rằng bài viết “Thu hồi tên miền là gì? Hướng dẫn lấy lại tên miền hiệu quả” của VinaHost đã giúp bạn hiểu rõ về các quy định liên quan đến quá trình thu hồi tên miền cũng như cách lấy lại tên miền bị thu hồi một cách nhanh chóng. Trong mọi trường hợp, bạn hãy nhớ luôn tuân thủ đúng quy trình và yêu cầu của cơ quan quản lý tên miền và kiên nhẫn chờ đợi nhé!
Bạn có thể xem thêm các bài viết thú vị khác tại đây và đừng ngại ngần liên hệ với VinaHost nếu cần hỗ trợ nhé:
- Email: support@vinahost.vn
- Hotline: 1900 6046
- Livechat: https://livechat.vinahost.vn/chat.php
>>> Xem thêm:
[Bật Mí] Sau khi mua tên miền thì làm gì? | 7 Điều bạn cần biết
[TOP] 13+ Cách chọn tên miền chuẩn SEO cho Website
Định giá tên miền là gì | 7+ thẩm định giá tên miền [Chính Xác]