Bạn đang đứng trước một trong những ngã rẽ quan trọng nhất khi bắt đầu với VPS: chọn Linux hay Windows? Đây không chỉ là cuộc chiến giữa “chim cánh cụt” và “ô cửa sổ”, mà là một quyết định ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí, hiệu năng và cả thời gian của bạn sau này.

Lựa chọn sai hệ điều hành có thể khiến bạn phải trả thêm tiền bản quyền không cần thiết, vật lộn với những công nghệ không tương thích, hoặc tệ hơn là phải cài lại VPS từ đầu trong sự bực bội.

Bài viết này không chỉ liệt kê ưu nhược điểm một cách nhàm chán. Với kinh nghiệm nhiều năm triển khai và hỗ trợ hàng ngàn VPS cho khách hàng, Vinahost sẽ phân tích sâu các trường hợp sử dụng thực tế, “lật tẩy” những lầm tưởng phổ biến và đưa ra một lộ trình đơn giản giúp bạn đưa ra lựa chọn đúng đắn nhất cho nhu cầu của bạn

1/ VPS Linux là gì?

VPS Linux là một máy chủ ảo (Virtual Private Server) được cài đặt và vận hành bằng hệ điều hành nhân Linux. Đây là một giải pháp lưu trữ web và phát triển ứng dụng phổ biến, kết hợp sự linh hoạt của máy chủ riêng với chi phí hợp lý của dịch vụ hosting chia sẻ.

Điều quan trọng là các ứng dụng chạy trên máy chủ Linux luôn đảm bảo sự ổn định và tính bảo mật tối đa cho trang web. Hệ điều hành này không chỉ mang lại khả năng linh hoạt cho người quản trị, mà còn hỗ trợ đa dạng các ứng dụng và công nghệ mới.

2/ VPS Windows là gì?

VPS Windows là không gian lưu trữ website chạy dưới hệ điều hành Windows, mang đến một trải nghiệm đặc biệt và thuận tiện cho những người muốn tận dụng sức mạnh và tính tương thích của các ứng dụng Microsoft. Khả năng cài đặt ứng dụng và phần mềm liên quan đến Microsoft trên cloud hosting Windows trở nên dễ dàng hơn so với việc sử dụng hosting Linux.

3/ Khi nào bạn nên chọn VPS Linux?

Hãy cùng đi sâu vào những trường hợp mà VPS Linux thực sự là “chân ái” của bạn.

3.1 Khi bạn xây dựng Website & Ứng dụng mã nguồn mở

Đây chính là “sân nhà” của Linux. Hầu hết các mã nguồn phổ biến nhất thế giới như WordPress, Joomla, Magento, và các framework như Laravel (PHP), Django (Python), Express (Node.js) đều được phát triển và tối ưu để chạy trên môi trường Linux.

Kinh nghiệm thực tế: Việc triển khai, tối ưu và tìm kiếm tài liệu hỗ trợ cho các công nghệ này trên Linux dễ dàng và nhiều hơn gấp bội so với khi bạn cố gắng “ép” chúng chạy trên Windows.

mã nguồn mở là gì — Top 7 ứng dụng của mã nguồn mở phổ biến

3.2 Khi bạn ưu tiên hiệu năng và chi phí

Linux, với bản chất không có giao diện đồ họa mặc định, giúp nó tiết kiệm một lượng RAM và CPU đáng kể so với Windows. Điều này có nghĩa là với cùng một mức giá, bạn có thể nhận được một VPS Linux có cấu hình cao hơn. Chi phí bản quyền hệ điều hành bằng 0 cũng là một lợi thế cực lớn về mặt kinh tế.

3.3 Khi bạn là Developer, quản trị viên và yêu thích dòng lệnh

Nếu bạn không lạ lẫm với màn hình đen và những dòng lệnh, Linux sẽ cho bạn sức mạnh tuyệt đối. Giao diện dòng lệnh (CLI) cung cấp khả năng kiểm soát hệ thống mạnh mẽ, linh hoạt và dễ dàng tự động hóa các tác vụ lặp đi lặp lại thông qua SSH.

4/ Khi nào bạn nên chọn VPS Windows?

Ngược lại, có những kịch bản mà nếu không chọn Windows, bạn sẽ không thể làm được gì.

4.1 Bắt buộc cho các công nghệ của Microsoft

Đây là trường hợp không có lựa chọn thay thế. Nếu ứng dụng của bạn được viết bằng ngôn ngữ ASP.NET, C# và sử dụng cơ sở dữ liệu Microsoft SQL Server (MSSQL), thì VPS Windows là yêu cầu bắt buộc.

aspnet la gi — Cấu trúc & thành phần đặc trưng của ASP.NET

4.2 Khi bạn cần Remote Desktop

Kinh nghiệm thực tế: Đây là một trong những lý do phổ biến nhất khiến người dùng chọn VPS Windows. Họ thuê nó để:

Treo game 24/7: Chạy các file game .exe mà không cần bật máy tính ở nhà.

vps treo game

Chạy các phần mềm chuyên dụng: Các phần mềm kế toán, phần mềm marketing, các tool MMO (kiếm tiền online)… chỉ chạy được trên Windows. Nếu anh em làm MMO có thì có thể tham khảo các vps nước ngoài như: VPS Lào hay VPS Campuchia
Sử dụng như một chiếc máy tính làm việc từ xa, có thể truy cập từ mọi nơi.

4.3 Dành cho người mới bắt đầu, không quen thuộc với dòng lệnh

Nếu bạn chỉ quen thuộc với việc click chuột và các biểu tượng trên màn hình, VPS Windows sẽ là một người bạn thân thiện. Giao diện đồ họa của nó tương tự như Windows 10/11, giúp bạn dễ dàng cài đặt, cấu hình và quản lý mà không cần phải nhớ bất kỳ câu lệnh phức tạp nào.

5/ Bảng so sánh nhanh VPS Linux và Windows

Sau khi đã hiểu qua về chức năng và công dụng của chúng, mình sẽ làm một bản so sánh nhanh để bạn dể so sánh nhé

Tiêu Chí	VPS Linux (Ubuntu, CentOS…)	VPS Windows (Windows Server)
Chi Phí	Rẻ hơn (mã nguồn mở, không tốn phí bản quyền OS)	Đắt hơn (phải trả phí bản quyền cho Microsoft)
Giao Diện	Dòng lệnh (CLI) là chính, yêu cầu kỹ thuật	Giao diện đồ họa (GUI) quen thuộc, dễ dùng
Hiệu Năng	Nhẹ, tiêu tốn ít tài nguyên hơn	Nặng hơn do có giao diện đồ họa
Bảo Mật	Được cộng đồng đánh giá cao hơn, ít virus	Là mục tiêu của nhiều virus/mã độc hơn
Phần Mềm	Tối ưu cho: PHP, WordPress, Node.js, Python, MySQL…	Bắt buộc cho: ASP.NET, MSSQL, các phần mềm .exe
Đối Tượng	Developer, quản trị web, người có kinh nghiệm	Người mới, doanh nghiệp dùng phần mềm Windows, game thủ

6/ Vậy chốt lại, bạn nên chọn VPS nào?

Để giúp bạn đưa ra quyết định cuối cùng, hãy thành thật trả lời 3 câu hỏi sau:

Câu hỏi 1: Công nghệ cốt lõi của bạn là gì?
- Nếu là ASP.NET, SQL -> Chọn ngay Windows.
- Nếu là PHP, WordPress, Python, Node.js -> Ưu tiên hàng đầu là Linux.
Câu hỏi 2: Mục đích chính của bạn là gì?
- Nếu là Treo game, chạy phần mềm .exe, làm Remote Desktop -> Chọn Windows.
- Nếu là Hosting website, làm server web/mail -> Chọn Linux.
Câu hỏi 3: Mức độ quen thuộc với kỹ thuật của bạn?
- Nếu bạn thoải mái với dòng lệnh hoặc sẵn sàng học hỏi -> Linux là lựa chọn tuyệt vời.
- Nếu bạn chỉ quen dùng chuột và muốn sự đơn giản -> Windows sẽ thân thiện hơn.

7/ Các lầm tưởng phổ biến khi sử dụng VPS

Qua nhiều năm hỗ trợ khách hàng, chúng tôi nhận thấy có những hiểu lầm phổ biến có thể dẫn đến quyết định sai lầm.

Lầm tưởng 1: “Linux tuyệt đối an toàn, không cần lo lắng”

Sự thật: Một VPS Linux được cấu hình tồi, đặt mật khẩu yếu, không cập nhật… thì còn nguy hiểm hơn cả Windows. An toàn hay không phụ thuộc 90% vào người quản trị.

Lầm tưởng 2: “Linux hoàn toàn miễn phí”

Sự thật: Hệ điều hành là miễn phí, nhưng để quản lý dễ dàng, bạn có thể phải trả phí cho các phần mềm quản lý cao cấp như cPanel, Plesk, hoặc DirectAdmin.

Lầm tưởng 3: “Windows lúc nào cũng chậm và ì ạch hơn Linux”

Sự thật: Vấn đề không phải là “chậm hơn”, mà là “yêu cầu tài nguyên tối thiểu cao hơn”. Với một cấu hình đủ mạnh và được tối ưu tốt, VPS Windows hoàn toàn có thể chạy mượt mà cho các tác vụ phù hợp.

Kết Luận

Không có hệ điều hành nào là “tốt nhất toàn diện”, chỉ có hệ điều hành “phù hợp nhất” với nhuệ cầu, kỹ năng và ngân sách của bạn. Linux là ông vua về web hosting, hiệu năng và chi phí. Trong khi đó, Windows không thể thay thế cho các công nghệ của Microsoft và sự thân thiện với người dùng cuối.

Hy vọng bài phân tích chi tiết này đã giúp bạn có được lựa chọn cho riêng mình.

Nếu bạn vẫn còn phân vân, đừng ngần ngại để lại bình luận hoặc liên hệ với đội ngũ kỹ thuật của chúng tôi để được tư vấn 1-1 miễn phí. Vinahost luôn sẵn lòng giúp bạn tìm ra giải pháp tối ưu nhất!